کمدی «مصادره» مصداق یک فیلم صنعتی

عبارات مهم : ایران

به گزارش مهر، محمدرضا لطفی منتقد و نویسنده و کارگردان سینما در نقدی به بررسی فیلم سینمایی «مصادره» به کارگردانی مهران احمدی پرداخته است.

در این یادداشت آمده است:«فیلم «مصادره» یکی از فیلم های بسیار مهم جشنواره امسال هست، حتی در نگاهی کلی تر باید بگویم از فیلم های مهم سال آینده است.

شاید گفتن این حرف آن هم جهت یک فیلم کمدی کمی عجیب به نظر برسد… به هرحال جامعه ما سال هاست که عادت کرده فیلم های اجتماعی را نماد مصلح اجتماعی و فیلم های کمدی را نشانه گیشه و مردم عام بداند ولی واقعیت این است که اتفاقا همین نگاه است که سینمای کشور عزیزمان ایران را به ورطه نابودی و بروز نیافتن ژانر سوق داده و سال هاست که سینمای ما از فقدان هایی زحمت می برد که «مصادره» دست روی همان نقصان ها می گذارد و جهت همین باید آن را از فیلم های مهم و جدی برشمرد.

نباید فراموش کرد که ظهور و تثبیت سینمای دیجیتال، فیلمسازی را به شدت سهل کرد و البته به همان اندازه هم مسئله که واکاوی این عنوان خود مقاله ای مفصل و طولانی می طلبد ولی صنعت دیجیتال مانند هر پدیده نوظهور دیگری دارای معایب و محاسناتی بود که یکی از معایب آن حداقل در سینمای کشور ما این بود که بیش از نود درصد محصولات تصویری ما فیلم ماندند و به سینما تبدیل نشدند.

شدیدا بر این باور هستم که فیلم و سینما ۲ مقوله کاملا جداگانه هست، سینما از نگاه من یعنی شکوه، یعنی تصویر درست، یعنی رنگ، یعنی جلال که جهت پرده بزرگ و عریض و نقره ای طراحی شده است هست. پرده بزرگ سینما بزرگی و قشنگی می خواهد، شکوه و عظمت می خواهد وگرنه به صرف اکسپوز شدن نمی توان گفت که فیلمی سینمایی ساخته شده است است و با این وصف اگر کلاهمان را قاضی کنیم و منصفانه نگاه کنیم می بینیم که بیش از نود و پنج درصد آثار ما چندان فرقی نمی کند که شما آن را روی پرده سینما ببینی یا داخل صفحه تلویزیون و یا روی مانیتور یک نوت بوک و این یعنی نابودی سینما ولی «مصادره» به شدت سینما و جهت پرده سینما ساخته شده است است

و اگرچه این اصل جهت ساخت فیلمی سینمایی نخستین اصل هست، ولی در کشوری که معیار سینما یا ویدیویی بودن آن را نه کیفیت اثر که یک برگ کاغذ تایپ شده است پروانه ساخت، آن هم پیش از ساخت تعیین می کند انتظار بیشتری هم نباید داشت که نود و پنج درصد آثار سینمایی آن، همان نخستین اصل را هم رعایت نکنند و اصلا تفاوت بین پرده سینما و مانیتور نوت بوک را هم ندانند.

یکی دیگر از موضوعاتی که سینمای کشور عزیزمان ایران مدت هاست دچار آن شده است این است که فیلمسازان به علت نبود اقتصاد آزادی که در سینما و مارکت وجود دارد دچار بیراهه شده است اند. نباید فراموش کرد که سینما در همه جای دنیا ۲ کارکرد دارد و لاغیر یا حال شما را خوب کند که این حال خوب الزاما به معنای خنداندن نیست و می تواند این حال خوب و جنبش احساس با یک ملودرام اشک درآور شکل بگیرد و یا اینکه شما را به فکر فرو ببرد. سینما نه جایی جهت نظریه فلسفی دادن و نه خطابه سیاسی و نه مصلح اجتماعی است

اما همان طور که گفتم به علت نبود سیستم درست عرضه و تقاضا، سینما در کشور ما همه چیز است الا کارکردهای واقعی و درستش و در نتیجه عمده محصولات آثاری هستند که تماشاگر با دیدن آن چیزی دستگیرش نمی شود نه به درستی سرگرم می شود و نه چیزی او را به فکر فرو می برد. مصلح اجتماعی بودن و خطابه سیاسی بیان کردن کار سینما نیست، ولی بعضی از سینماگران این کارها را خیلی بهتر از فیلمسازی بلد هستند و از همین رو نه فیلم های آرتیستی ما فیلم های واقعی هستند و نه آثار سرگرم کننده مان به درستی سرگرم می کنند و در نتیجه در سینمای کشور با جریان هایی طرف هستیم

که یا بی هویت و عقیم هستند و یا در سطحی ترین شکل ممکن تلاش در کاسبی و خنداندن تماشاگر را دارند و این یعنی زنگ خطر جدی جهت نابودی سینمای ایران. اگر جستجو کنیم می بینیم که دیگر چیزی به نام صنعت سینما وجود ندارد و هر ازگاهی نسیمی می آید و بعد خاموش می شود در صورتی که یک سینمای پویا و زنده وجه غالب آثارش باید از این جنس باشد و حال در این بین «مصادره» شاید تنها فیلمی در جشنواره است که مصداق بارز سینما به معنای صنعتی است که جهت پرده سینما ساخته شده است است و نشانه و مسیرش را می داند.

«مصادره» یک فیلم کمدی هست، اتفاقا یک فیلم کمدی بسیار مردم پسند؛ تعابیری که ممکن است در سینمای کشور عزیزمان ایران و در طیف روشنفکر فحش به حساب آید، ولی در «مصادره» مهران احمدی با هوشمندی آن را تبدیل به نقاط قوت خود کرده و فیلمی در جریان درست صنعت سینما ساخته که هم جهت مخاطب عام است و هم در عین حال به اندازه و خیلی ظریف کنایه های خود را هم می زند و نقد های اجتماعی اش را هم بیان می کند، نه کم فروشی می کند و دست به لودگی می زند، در گزینش شوخی ها نه زیاده روی می کند و نه از ریتم می افتد.

«مصادره» به زعم من مصداق بارز یک فیلم درست و خوب صنعتی است که جای این نوع محصولات استاندارد در سینمای ما خالی است و باید الگویی باشد هم جهت فیلمسازان و هم جهت مدیران محترم که بدانند معنای درست سینمای صنعتی چنین فیلم هایی است بدون کم فروشی و بدون لودگی که هم خوب خواهد فروخت و هم یک اثر استاندارد است.

مهران احمدی و اساسا هر فیلمسازی که می خواهد فیلم اول خود را بسازد در یک چند راهی مشکل گیر می کند اینکه خود را در قدم اول چه نوع فیلمسازی معرفی کند و در چه وادی قدم بگذارد شاید بی اغراق یکی از سخت ترین مراحل فیلمسازی در فیلم اول باشد حال اگر فیلمساز یک بازیگر و صورت آشنا شده است هم باشد کار سخت تر هم می شود و فکر می کنم که احمدی مسیر درستی را گزینش کرده است و امیدوارم که هم او این مسیر را ادامه بدهد و هم سینمای ما پر از محصولاتی شوند که هم استاندارد باشند و هم مخاطب زیادی را روانه سالن های سینما بکنند.

قصد ندارم شمارش آرای مردمی را زیر پرسش ببرم، ولی این عنوان کمی عجیب است که فیلم «مصادره» بین گزینش های مردم نیست و فیلم هم بالاخره در سالن رسانه به نمایش در خواهد آمد و دوستان به تماشای آن خواهند نشست و راجع به آن قضاوت خواهند کرد و هم خود فیلم روانه اکران عمومی خواهد شد و بی شک از همین حالا می توان گفت جزو پرفروش های اکران ۹۷ و یا حتی رکوردشکن های فروش سینما خواهد بود.»

کمدی «مصادره» مصداق یک فیلم صنعتی

واژه های کلیدی: ایران | سینما | سینمای | سینمایی | سینماگران | اجتماعی بودن | اخبار فرهنگی و هنری