نگاهی به فیلم «خوک» آخرین ساخته «مانی حقیقی»

عبارات مهم : آخرین

فیلم «خوک»، آخرین ساخته «مانی حقیقی»، نخستین نمایش جهانی خود را این روزها در جشنواره برلین شروع کرده هست. «خوک» فیلم نامه آشفته و مبهمی مانند کار قبلی فیلم ساز؛ یعنی «اژدها وارد می شود» دارد! تنها جذابیت هر دو کار، فیلم برداری و فرم اجرائی کار است که در فیلم «اژدها وارد می شود» از تعلیق بهتری در ابتدای داستان برخوردار بود.

نگاهی به فیلم «خوک» آخرین ساخته «مانی حقیقی»

این روزها به مشکل می توان فیلم سازان مدرنی را در سینمای دنیا پیدا کرد که تماشاگران را تا انتهای فیلم همراهی کنند! اغلب دنبال «سینمایی نیم پز» هستند تا شاید از این طریق لقب «فیلم ساز خاص»، آنها را نسبت به بقیه متمایز کند. «پیتر اشتاین»، کارگردان شهیر و مدرن آلمانی، چندی پیش در یک صحبت اعتراض خود را این گونه بیان کرد که «فراموش کردن مخاطب و عدم ارتباط با او این روزها دیگر به یک عادت تبدیل شده است است»! این «فراموشی یا همان خودشیفتگی»، آفتی است که کارگردانان زیادی را امروز تبدیل به جریان های نویی در دنیا تئاتر با سینما کرده است که اغلب در حال پوشش دادن ضعف نوشتن خود با عناوینی مانند «ابزورد یا عبث نمایی» هستند.

اکثر آنها آثار «بکت، یونسکو و آرابال» را در کتابخانه دارند یا در حال ترجمه کردن آنها هستند! فیلم هایی می سازند که از ریتم و پوشش ظاهری خوبی در فریب مخاطب برخوردارند، ولی از لحاظ محتوایی چیزی جهت گفتن ندارند! اکثر این بازیگران و صورت های معروف باسواد و مدعی در کار خود هستند و بازی با کلمات را خوب می دانند، ولی همین دانش زیادشان مانع بزرگی جهت ارتباط برقرارکردن با مخاطبان بومی خویش شده است هست؛ شاید گذشت وقت این استعداد و قریحه خاص آنها را نشان دهد. فیلم «خوک» نه مشکلی در فضاسازی دارد و نه در کارگردانی، اتفاقا تصویر العمل تماشاگران نسبت به موقعیت های طنز فیلم، خوب شکل گرفته و در نمایش اول فیلم در جشنواره برلین مورد توجه نیز قرار گرفته است! مانی حقیقی از قدرت سازماندهی خوبی در فیلم های خود برخوردار هست، ولی آنچه که فیلم آخر او را نچسب کرده، گزینش همین نام «خوک» است که خیلی «دهن پرکن و مخاطب پسند است»، ولی این نام چه ربطی به ستیز شخصیت هایی دارد که شیفته سینما هستند و تک تک به وسیله یک قاتل در حال کشته شدن اند! درواقع مخاطب با «جدول حل نشدنی» ای مواجه می شود که واژه «خوک» در ستون های آن پیدا نمی شود! بعد بااین حساب اگر در نظام خطی داستان فیلم، قاتل روی پیشانی مقتولان نام گرگ را با چاقو حک می کرد، این فیلم باید «گرگ» نامیده می شد؟! مفهوم و نام کلی «خوک» همان عنصری است که در فیلم از سوی کارگردان فقط چیده شده است است و به عمق نمی رود و در انتها مخاطب را با داستان قوام نیافته ای مانند کار قبلی فیلم ساز مواجه می کند که به آسانی فراموش می شود و با او از سالن بیرون نمی رود! تماشاچیان کمی می خندند و در انتها درکی از واژه خوک پیدا نمی کنند! اگر منظور کارگردان، شکل گیری همین ابهام و نارسایی بود، می توانست نام فیلم را تنها حرف خالی «خ» بگذارد که شاید می توانست فیلم خاص تری قلمداد شود.

فیلم «خوک»، آخرین ساخته «مانی حقیقی»، نخستین نمایش جهانی خود را این روزها در جشنواره برلین شروع کرده هست. «خوک» فیلم نامه آشفته و مبهمی مانند کار قبلی فیلم ساز؛

روزنامه شرق

واژه های کلیدی: آخرین | مخاطب | داستان | کارگردان | کارگردانی | مانی حقیقی | اخبار فرهنگی و هنری