نشنال اینترست: حمایت آمریکا از قدرت طلبی شاهزاده سعودی سُست و بی دوام است

عبارات مهم : سیاست

در این مطلب که به قلم ‘پاول پیلار’ تحلیلگر نشنال اینترست نوشته شده، آمده است: یکی از خبرهای جالب در باره توطئه به قدرت رسیدن محمد بن سلمان شاهزاده ۳۲ ساله سعودی، به کارها او جهت منزوی کردن و حصر خانگی مادرش مربوط می شود، حصری که مدت ها نیز به طول انجامید.

او با دور کردن مادر از پدر (ملک سلمان) که در یک اوضاع ناگوار معنوی و روانی بسر می برد، تلاش کرد صرفا با یک تماس تلفنی او را در جریان دوری درازمدت مادرش از انظار عمومی قرار دهد، آیا که محمد بن سلمان به شدت دلواپس بود، هرگز مادرش با نحوه به قدرت رسیدن او مخالفت کند و بخواهد به نفع وحدت در خاندان سعودی، از شاه بخواهد مانع تندروی های وی شود.

حمایت آمریکا از قدرت طلبی شاهزاده سعودی سُست و بی دوام است / نشنال اینترست

پیلار نوشت: اگرچه می توان تعابیر مختلفی از این قبیل گزارشات کرد، از جمله شاید کسی بخواهد در وهله نخست از آنها به عنوان نشانه های مصائب بازی قدرت به وسیله یک سیاستمدار سخت کوش یاد کند و یا فرد دیگری بخواهد چنین برداشت کند که این شاهزاده سعودی در یک بازی قدرت متفاوت از ساختار قدرت سیاسی کشورش، پا بر زمین بازی ‘اسکیت روی یخی’ گذاشته که ضخامت یخ آن بسیار نازک است.

یک سیاستمدار چقدر می تواند نیرومند باشد تا جهت نیل به قدرت حتی مجبور شود، مادر خود را نیز از سر راه بردارد.

پایگاه نشریه آمریکایی ‘نشنال اینترست’ در تحلیلی از تحولات خاورمیانه به شکنندگی سیاست در عربستان پرداخت و تاکید کرد که تلاش ‘محمد بن سلمان’ جهت تبدیل شدن به ناجی

وی افزود: این شاهزاده سعودی کارها دیگری را نیز شبیه آنچه که بر سر مادرش آورد انجام داد، از جمله اینکه در یک عملیات بسیار ددمنشانه هتل ‘ریتز کارلتون’ ریاض را به یک هتل ۵ ستاره تبدیل کرد و با دستگیری شاهزاده های سعودی و حبس آنها در این هتل، سرمایه های آنها را فدای سیاست های خود کرد و البته از این اقدام به عنوان ‘عملیات جهت مبارزه با فساد’ یاد کرد، فارغ از اینکه فساد در دستگاه حاکمه سعودی تا پیش از این معنی دیگری داشت.

تلاش محمد بن سلمان جهت تحکیم قدرت در داخل کشور درحالی به سکوت واداشتن مادر و ریزش دارایی های خانوادگی وابسته شد که قدرت خارجی او نیز به حمایت دولت آمریکا از آن گره خورد، به گونه ای که سفر تقریبا سه هفته ای اخیر او به واشنگتن کاملا نشان داد که سیاست خارجی عربستان امروزه به چه میزان به حمایت های آمریکا وابسته شده است است.

پیلار نوشت: البته از این سفر طولانی مدت شاهزاده سعودی به آمریکا تعابیر دیگری نیز می تواند به عمل آورد، از جمله او براحتی ثابت کرد که چگونه توانسته پایه های امنیت قدرت داخلی خود را با کمک سرنیزه و نیز وابستگی به حمایت های آمریکا تحکیم بخشد و در این مدت طولانی پایتخت را ترک کند، تجربه ای که سابقه تاریخی سفر خارجی بسیاری مقامات کشورهای دیگر خلاف آن را ثابت کرده، یعنی اینکه مقامات بسیاری از کشورها با انجام سفر خارجی مشابه، براحتی از قدرت خلع شده است بودند.

حمایت آمریکا از قدرت طلبی شاهزاده سعودی سُست و بی دوام است / نشنال اینترست

ناگفته نماند که محمد بن سلمان جهت توجیه این کارها در سیاست داخلی و خارجی کشورش تلاش می کند خود را در قرن ۲۱ به عنوان یک مصلح و کسی که قصد دارد همچون مصطفی کمال آتا تورک در ترکیه، ساختار اجتماعی و سیاسی کشورش را نوسازی کند، معرفی نماید .

وی افزود: غافل از اینکه اقداماتی که آتا تورک به عنوان یک نظامی و قهرمان جنگ جهانی اول و نیز ناجی امپرطوری عثمانی انجام دارد، با آنچه بن سلمان مدعی آن هست، بسیار متفاوت است ، آیا که مصطفی کمال علی رغم محمد بن سلمان توانسته بود، اعتبار جهانی را به کشورش بازگردانده و حتی به عنوان ‘پدر ملت ترک’ معرفی شود.

پایگاه نشریه آمریکایی ‘نشنال اینترست’ در تحلیلی از تحولات خاورمیانه به شکنندگی سیاست در عربستان پرداخت و تاکید کرد که تلاش ‘محمد بن سلمان’ جهت تبدیل شدن به ناجی

اما محمد بن سلمان جهت تسخیر حاکمیت کشورش تلاش می کند و با در پیش گرفتن سیاست ‘ماکیاولیستی’ صرفا به ‘فرزند محبوب ملک سلمان بودن’ بنازد و چنین فخر روشی کند که پدرش، پسر ‘عبدالعزیز بن سعود’ بنیانگذار عربستان سعودی است که همواره مورد حمایت دولت های آمریکا قرار داشته است.

این درحالی است که امروزه رویکرد کلی دولت آمریکا نسبت به عربستان در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر دنیا به لحاظ سنتی عوض کردن کرده و چندان مطلوب ریاض نیست، به خاص اینکه اعتبار اتباع سعودی بعد از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر و زیاد کردن نقش آنها در حملات تروریستی کمتر شده است و از محبوبیت آنها در دنیا نیز کاسته شده است است.

حمایت آمریکا از قدرت طلبی شاهزاده سعودی سُست و بی دوام است / نشنال اینترست

با این وجود عربستان در سال های اخیر تلاش کرد با ولخرجی های زیاد، توجه آمریکایی ها را به خود جلب کرده و با حمایت مستقیم و غیر مستقیم از اندیشکده ها و مراکز مطالعاتی آمریکایی ‘وجهه مشوش’ خود را در نزد افکار عمومی آمریکا و دنیا ترمیم کند.

از سوی دیگر محمد بن سلمان نیز بعد از روی کار آمدن ‘دونالد ترامپ’ در کاخ سفید، بسیار کوشید چه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم رابطه ریاض با ‘تل آویو’ را فراتر از مناسبات دیپلماتیک سنتی اصلاح بخشد، به رغم اینکه بخوبی می داند که رژیم صهیونیستی همچنان به سیاست های اشغالگرانه خود در فلسطین ادامه می دهد.

پیلار اضافه کرد: این ابزار میل به بیش از حد محمد به سلمان جهت نزدیکی زیاد به واشنگتن و به خاص به تل آویو، خود یکی دیگر از نقاط ضعف او به شمار می رود، آیا که وی جهت جلب توجه آمریکا باید دست به اقدامی بزند که به نفع اسرائیل باشد، از جمله اینکه با دشمن مهم منطقه ای اسرائیل یعنی کشور عزیزمان ایران درگیر شود و حتی علی رغم اصول سنتی سیاست خارجی عربستان جهت حمایت از فلسطیننیان، به این اصول پشت کرده و از دشمن های فلسطین یعنی اسرائیلی ها حمایت کند.

این شاهزاده ۳۲ ساله جهت نیل به این اهداف خود تلاش می کند رهبری یک مبارزه ضد ایرانی را به عهده بگیرد، به همین منظور اخیرا وی در برنامه ۶۰ دقیقه ای تلویزیونی علیه سیاست های کشور عزیزمان ایران بعد انقلاب سال ۱۳۷۹ (۱۳۵۷) سخنانی بر زبان آورد مبنی بر اینکه جایگاه عربستان تا قبل از انقلاب کشور عزیزمان ایران به قدری در سطح دنیا رفیع بود که ۴ دهه سیاست منطقه ای پایتخت کشور عزیزمان ایران موجب تضعیف آن شده است هست، به همین علت محمد بن سلمان به زعم خود مجبور است با انجام بعضی کارها اصلاح طلبانه در زمینه آموزش و پوشش اسلامی در سطح جامعه، از تندوری های سیاسی از جمله راه اندازی پلیس دینی در آن کشور، دوری کند.

پیلار نوشت: صرف نظر از این ادعاهای بی اساس، باید اذعان داشت که اگرچه سیاست آمریکا به سیاست عربستان وابسته نیست، ولی وابستگی شدید محمد بن سلمان به حمایت های آمریکا به خاص در حوزه اقتصاد نفتی آن کشور موجب می شود تا آمریکا براحتی بتواند از این ابزار به عنوان اهرمی جهت اعمال فشار زیاد بر ریاض به نفع منافع خود استفاده کند.

متاسفانه آمریکا تاکنون نتوانسته از این اهرم استفاده کند، آیا که بخشی از مسئله در دوستی محمد بن سلمان بی تجربه و ‘جراد کوشنر’ داماد دونالد ترامپ نهفته هست، لیکن کوشنر همچنان تلاش می کند بدون در نظر گرفتن ملاحظات امنیتی تاریخی در مناسبات عربستان و آمریکا بر نفوذ خود بر دولت آمریکا بیفزاید و همین مسئله از قدرت خطرپذیری آمریکا در منطقه و دنیا می کاهد.

خطرناک ترین بخش کارها کوشنر در این میان راه اندازی جنگی است که به رهبری عربستان علیه مردم یمن شروع شد و به نظر هم نمی رسد سعودی ها براحتی بخواهند منافع آمریکا را در این جنگ در نظر بگیرند، این درحالی است که دولت واشنگتن نیز تاکنون موفق نشده با هیچ قطعنامه ای در سنا و یا کنگره آن کشور علیه کارها عربستان سعودی در یمن مخالفت کند.

به همین دلیل، روابط کوشنر و محمد بن سلمان بزرگترین مسئله در مناسبات آمریکا با عربستان هست، لیکن کاخ سفید با حمایت طولانی مدت از محمد بن سلمان که مدعی طرح های اصلاحی در کشورش هست، خطری را به جان می خرد که دفع آن شاید براحتی امکان پذیر نباشد.

حمایت آمریکا از برنامه و طرح اصلاحی ادعایی شاهزاده سعودی در دراز مدت کاری عبث خواهد بود، لیکن این طرح ها به قدری غیرواقع بینانه و مغایر با ساختارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی عربستان هستند که به هیچ وجه قابل اجرا نیستند.

حمایت واشنگتن از کارها محمد بن سلمان واقعیت تلخی است که هرکسی را به یاد حمایت آمریکا از کارها شاه (سابق) کشور عزیزمان ایران می اندازد، آیا که او نیز همچون محمد بن سلمان با شعار اجرای طرح ‘انقلاب سفید’ خود، نوسازی خاصی را به سبک خودش پیش گرفته بود که شدیدا به حمایت آمریکا وابسته بود و البته با کارها آتا تورک در ترکیه نیز بسیار تفاوت داشت.

البته با این تفاوت که شاه کشور عزیزمان ایران نیز همچون مصطفی کمال آتاتورک مجبور نشده بود جهت کسب قدرت مادرش را نیز در بند کند.

واژه های کلیدی: سیاست | آمریکا | سعودی ها | عربستان | آمریکایی | شاهزاده سعودی | عربستان سعودی | اخبار بین الملل