مسئولان صداوسیما می‌گویند چون الان مسابقه خیلی شدید است و ماهواره‌ها توانسته‌اند در زبان فارسی هم موفقیت‌های قابل‌توجهی به‌دست بیاورند، از جانب دیگر شبکه‌های مج
محمد هاشمی: صداوسیما آرزوی بزرگ های انقلاب را فراموش کرده
عبارات مهم : انقلاب
محمد هاشمی رفسنجانی از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۷۳ مدیرعامل شرکت صداوسیما بود. او در گفت وگو با «وقایع اتفاقیه» به نوع عملکرد صداوسیما در دهه های اخیر پرداخت.
صداوسیما آرمان‌های انقلاب را فراموش کرده / محمد هاشمی
هرچندوقت به چندوقت شاهد آن هستیم که برنامه هایی از صداوسیما پخش می شود که موجب ناراحتی مردم شده است و حتی باعث جریحه دارکردن احساسات عمومی می شود. چه در برنامه های زنده، مانند ماجرای شبکه یزد که دوشنبه پرسشها غیرمتداولی راجع به زناشویی را مطرح کرد و چه برنامه های ضبط شده است مانند «اکسیر» که مسائلی خلاف شئونات اجتماعی در آن مطرح شده است و درنهایت موجب عذرخواهی صداوسیما از مردم شده است هست. حال سوالی اساسی در این حوزه مطرح می شود. چه کسی یا نهادی بر این شرکت نظارت می کند؟
صداوسیما به واسطه گستردگی برنامه ها، عملا نمی تواند برتمام برنامه های پخش شده است نظارت کند. نظارت بر این ساختار مانند هر نهاد دیگر مشمول بر دو ساختار درونی و بیرونی می شود. آن چیزی که در وقت من مانند اکنون وجود داشت و عوض کردن نکرده، مقوله نظارت درونی است که همچنان ناظر پخش به آن می پردازد. هر چیز که بخواهد از صدا یا سیما پخش شود باید پیش تر «پخش» آن را تایید کند و مدیر پخش مسئولیت آن را برعهده دارد.
مسئولان صداوسیما می‌گویند چون الان مسابقه خیلی شدید است و ماهواره‌ها توانسته‌اند در زبان فارسی هم موفقیت‌های قابل‌توجهی به‌دست بیاورند، از جانب دیگر شبکه‌های مج
مدیر پخش خود یا معتمدانش باید آن برنامه را ببینند، اشتباهات آن را استخراج کنند، بر برطرف شدن آن نظارت کرده و درنهایت در صورت مرتفع شدن مشکلات، اجازه پخش و روی آنتن رفتن را دهند. هنگامی که ناظر پخش برنامه ای امضا می کند، یعنی می پذیرد مسئولیت آن برعهده او هست. درزمینه برنامه های زنده هم همین فضا وجود دارد ولی به صورتی دیگر یعنی کسی در سالن ضبط و ارسال آن روی آنتن می نشیند. کسی که معتمد اداره پخش است هر جا توصیه ای بود سریعا به کارگردان برنامه می گوید.
این فرد که ناظر پخش است وظیفه دارد حتی درصورتی که کارگردان به نکاتش توجه نکرد سریعا از طرق مشخص شده است برنامه را از روی آنتن بردارد. بعد با این توضیحات، اداره پخش مسئولیت تمام برنامه ها را برعهده دارد و این مسئولیت که درنهایت برعهده رییس پخش هست، به افراد معتمد خود تفویض می شود ولی مسئولیت او برطرف نخواهد شد؛ البته به واسطه ۲۴ ساعته شدن صداوسیما حدودا در همه شبکه ها بعضی ناظرین پخش به سمت بستن کنداکتور بر اساس برنامه ها، سریال ها و… تکراری می کنند که پیش تر بر آن نظارت صورت گرفته باشد. در شرکت صداوسیما ناظر تولید نیز در نظر گرفته شده است هست. ناظر تولید به روند ساخت برنامه ها در چارچوب مصوب و مجاز می پردازد و نمی گذارد تولیدکنندگان از حیطه مصوب خارج شوند.
در این ساختار وظیفه شورای نظارت بر صداوسیما چیست؟
شورای نظارت بر صداوسیما برعکس نظارت داخلی مذکور که نظارت پیشینی هست، یعنی همان اداره پخش، نظارت خارجی و پسینی دارد. این نهاد به واسطه اندازه محدودش اساسا نمی تواند بر تمامی برنامه هایی که می خواهد پخش شود نظارت کند و حتی اگر توانایی این کار را هم داشته باشد قانون جهت او این وظیفه را در نظر نگرفته هست. شورای نظارت بر صداوسیما موظف است بر برنامه های پخش شده است نظارت داشته باشد و در صورت وقوع تخلف آن را به مسئولان امر گوشزد کند.
صداوسیما آرمان‌های انقلاب را فراموش کرده / محمد هاشمی
به همین واسطه بعضی اصلا عنوان نظارت را جهت این نهاد برنمی تابند و می گویند وجود این عبارت در نام این شورا درست نیست؛ بنابراین نظارت که در صداوسیما بر برنامه انجام می شود مخصوص ناظران پخش و تولید هست. شورا به هیچ وجه نه قانونا می تواند در این حد ورود کند و نه نیروی آن را دارد. بعضی می پرسند که آیا شورا نظارت نمی کند. من از آنها می پرسم چه نظارتی مدنظر شماست؟ اگر نظارت مورد نظر شما نظارت قبل از پخش هست، این شورا امکاناتش را ندارد ولی اگر منظور اعتراض به برنامه هاست، بله، این نظارت وجود دارد و اعمال هم می شود.
حال با این گستردگی نظارت درونی و وجود نظارت بیرونی آیا در بعضی برنامه ها شاهد هنجار شکنی هایی در ساختار گفتمانی صداوسیما هستیم؟
مسئولان صداوسیما می‌گویند چون الان مسابقه خیلی شدید است و ماهواره‌ها توانسته‌اند در زبان فارسی هم موفقیت‌های قابل‌توجهی به‌دست بیاورند، از جانب دیگر شبکه‌های مج
من تصور می کنم بر اساس آن چیزی که مسئولان صداوسیما از آن سخن به میان می آورند، می گویند چون الان مسابقه خیلی شدید است و ماهواره ها توانسته اند در زبان فارسی هم موفقیت های قابل توجهی را به دست بیاورند، از جانب دیگر شبکه های مجازی نیز بخش حائز اهمیتی از کارکرد های رسانه ملی را در خود جای داده اند، صداوسیما دست به تغییرات در خط قرمز های خود زده هست. همان طور که می دانیم روش های جذب در شبکه های خارجی فضای متفاوتی با کشور عزیزمان ایران دارد و عملا دست آنها بازتر از ماست. به همین واسطه از جانب دیگر صداوسیما فضا را باز کرده؛ بنابراین توجیه صداوسیما این است که جهت مسابقه با بعضی رسانه های خارجی، بعضی از برنامه های خود را عوض کردن داده است.
به نظر شما آیا صداوسیما در این عرصه موفق بوده اند؟
خیر، به هیچ وجه بنده هیچ وقت این حرف را تایید نمی کنم. من می گویم صداوسیما در چارچوب نظام جمهوری اسلامی کشور عزیزمان ایران است و این نظام، اصول مشخصی دارد. ما قواعد و ارزش های مشخصی در نظام و دین مان داریم ولی گویی صداوسیما به خاطر دیگران در حال عدول از استاندارد ها و آرزوی بزرگ های انقلاب اسلامی است و به عبارتی آن را فراموش کرده هست. روایتی نقل کنم تا ماجرا درست تبیین شود.
صداوسیما آرمان‌های انقلاب را فراموش کرده / محمد هاشمی
گروهی نزد رسول الله(ص) رفتند و از ایشان درخواست کردند نماز صبح را از آنها بردارد تا مسلمان شوند. پیامبر فرمودند دین اسلام یک کل با اجزای مشخص است و نمی شود بخشی از آن را انجام داد و بعضی از آن را کنار گذاشت؛ بنابراین من تاکید می کنم هیچ دلیلی توجیه گر این نیست که به خاطر رقبای زیاد بخواهیم از آرزوی بزرگ هایمان عدول کنیم. این رسانه متاسفانه به غیر از مسائلی که طرح شده است در حوزه سیاست نیز از اهداف مهم خود فاصله گرفته است.
در دوره مدیریت من همه گروه های اعتقاد به نظام صدای ارزش از این رسانه شنیده می شد ولی متاسفانه در سال های اخیر عملا این رسانه بسیاری از بزرگان و سابقون انقلاب را نادیده گرفت. عملکرد این رسانه در حوزه خبررسانی نیز با ایرادات زیادی همراه هست؛ ایراداتی که باعث شده است اعتماد عمومی نسبت به بااهمیت ترین رسانه نظام کم کردن یابد و بعضی در صداقت بعضی اخبار منتشرشده شک کنند. در آخر با نگاهی به مدیریت خودم باید بگویم ما نیز در آن دوره ایراداتی داشتیم ولی بسیار موفق تر از مدیران این دوره عمل کرده بودیم. در آن دوره مردم به صداوسیما اعتماد داشتند.
واژه های کلیدی: انقلاب | برنامه | رسانه ها | صداوسیما | رسانه ملی | اخبار سیاسی و اجتماعی
