ظريف: اروپا پشيمان خواهد شد

عبارات مهم : اروپا

دو سال بعد از اجراي برنامه جامع اقدام مشترك، اعضاي حاضر در توافق هسته اي با هم به اختلاف خورده اند. پایتخت کشور عزیزمان ایران و واشنگتن در راس اين هرم اختلاف ها ايستاده اند و اروپا در حالت تعليق ميان ايران به عنوان بازيگري بانفوذ در منطقه و ايالات متحده به عنوان متحد سنتي و ديرين خود قرار گرفته هست. بروكسل سرسختانه خواهان حفظ توافقي است كه آن را نخستين ميوه تلاش هاي ديپلماتيك خود در عرصه بين المللي مي داند. دونالد ترامپ، رييس جمهور ايالات متحده به آخرين حربه براي تغيير كم هزينه برجام متوسل شده است است كه آن هم تحت فشار قرار دادن اروپايي ها براي اصلاح توافق هسته اي يا اضافه كردن الحاقيه اي به آن است كه در حقيقت نگراني هاي ادعايي امريكا را راجع به ايران به توافق اصلي سنجاق كند.

اروپايي ها با وجود آنكه اطلاع دقيقي از خواسته هاي رييس جمهور امريكا ندارند ولی گفت وگو با هيات امريكايي را در اين باره شروع كرده اند. محمد جواد ظريف، وزير خارجه كشورمان در گفت وگوي اختصاصي با «اعتماد»، اروپايي ها را به افراط گرايي براي حفظ برجام متهم مي كند و البته هشدار مي دهد كه پایتخت کشور عزیزمان ایران در برابر تحركات مشترك بروكسل – واشنگتن بي تفاوت نخواهد بود. رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان در اين گفت وگو به اروپايي ها يادآوري مي كند كه ايران خاطره تلخ تلاش اروپا را براي راضي كردن امريكا به توافق انجام شده است هسته اي با ايران در سال ٢٠٠٥ فراموش نكرده است و اين بار نيز در وقت مقتضي تصميم براساس منافع ملي خود را اتخاذ خواهد كرد.

 خشنود كردن ترامپ بي‌فايده است  روسيه حيثيت شوراي امنيت را نجات داد  اروپا و امريكا در جايگاه تعيين شرط براي ايران نيستند 

بخش هايي از گفت وگوي تفصيلي «اعتماد» با وزير خارجه به شرح زير است: (متن كامل اين گفت وگو در سالنامه روزنامه اعتماد در روزهاي آتي منتشر خواهد شد.)

طرح قطعنامه يمن، در صحن شوراي امنيت حاوي بندهاي ضدايراني پيشنهاد شده است از سوي انگليس كه مورد حمايت آلمان، فرانسه و ايالات متحده قرار گرفت، با وجود وتوي روسيه، نشانه خوبي در روابط ديپلماتيك ميان ايران و اروپا نيست و به خصوص در دوره پسابرجام چنين توقعي نمي رفت. آيا ما شاهد تنش هاي جديد ميان پایتخت کشور عزیزمان ایران – بروكسل هستيم؟

كشورهاي اروپايي براي حفظ امريكا در برجام، دچار افراط شده است اند و اين افراط در نهايت به سياست خود اروپا ضربه خواهد زد. طبيعي است كه در اين زمينه اروپايي ها گزینش خود را دارند ولی بايد بدانند كه جمهوري اسلامي در برابر اين تحركات بي تفاوت نخواهد بود. آنچه در قطعنامه يمن اتفاق افتاد در واقع توهين به شعور جمعي جهاني بود كه در نتيجه آن گروهي از كشورها رسما قطعنامه اي در دفاع از متجاوز صادر كردند. البته اروپايي ها در گذشته نيز دست به چنين رفتارهاي اشتباهي زده اند و ما سابقه اين كار آنها راجع به عراق (جنگ تحميلي عراق به ايران) را فراموش نكرده ايم.

اعضاي شوراي امنيت در آن وقت به مدت ٨ سال، استفاده عراق از سلاح شيميايي عليه ايران را ناديده گرفتند و به جاي آن ايران را در چند قطعنامه از جمله قطعنامه ٥٤٠ محكوم كردند. آنها مي توانند در صورت تمايل قطعنامه ٥٤٠ شوراي امنيت را يك بار ديگر مرور كنند. اروپايي ها قبلا هم دست به گزینش هاي اشتباه زده و پشيمان شده است اند. امروز نيز در حال تكرار همان اشتباه هستند و قطعا از اين اشتباه نيز پشيمان خواهند شد. جمهوري اسلامي سياست اصولي خود را داشته و اين سياست را دنبال مي كند. كساني كه مرتكب چنين اشتباه هاي راهبردي در گذشته شده است و امروز نيز مي شوند نتيجه آن را در منطقه تاكنون ديده و بعد از اين هم خواهند ديد.

اروپا پشيمان خواهد شد / ظريف

آيا نخستين وتوي روسيه به نفع پایتخت کشور عزیزمان ایران در شوراي امنيت نشان از فصل جديدي در روابط ايران – روسيه آن طور كه در تحليل هاي غربي و منطقه اي ديده مي شود، نشان از شروع فصلي جديد در رابطه ايران و روسيه دارد؟

شوراي امنيت بايد از روسيه متشكر باشد كه مانع از به خطر افتادن دوباره حيثيت اين شورا شد. ما ضمن اينكه از اقدام روسيه تقدير مي كنيم ولی احساس مي كنيم كه روسيه به عنوان يك عضو دايم شوراي امنيت با وتوي خود مانع از تصويب قطعنامه اي در شوراي امنيت شد كه در سال هاي آينده به عنوان قطعنامه دفاع از متجاوز آشنا شود.

 خشنود كردن ترامپ بي‌فايده است  روسيه حيثيت شوراي امنيت را نجات داد  اروپا و امريكا در جايگاه تعيين شرط براي ايران نيستند 

اروپا تا ١٢ ماه مه براي پاسخ دادن به شروط رييس جمهور امريكا راجع به برجام وقت دارد. گفته مي شود كه در اين زمينه تاكنون دو دور گفت وگو ميان نمايندگان تروييكاي اروپايي و هيات امريكايي برگزار شده است هست. آيا نتيجه اين گفت وگوها به پایتخت کشور عزیزمان ایران انتقال یافته شده است است؟ آيا اين گفت وگوها ممكن است به برجام آسيب بزند؟

حتما هر اقدامي براي خشنود كردن طرفي كه تاكنون بيشترين موارد نقض برجام را در كارنامه دارد، بي فايده هست. در حال حاضر دو گروه برجام را نقض كرده اند؛ امريكايي ها و اروپايي ها. امريكايي ها به دليل سياست هاي واشنگتن و اروپايي ها به دليل سياست هاي امريكا. اروپايي ها در برخي موارد به دليل سياست هاي امريكا نتوانستند تعهدهاي برجامي خود را به ويژه در حوزه روابط بانكي اجرا كنند.بنابراين اين دو گروه (اروپا و امريكا) در شرايطي نيستند كه براي كشوري كه برجام را به طور كامل اجرا كرده شرط و شروط بگذارند. ورود آنها به اين حوزه خطرناك است و طبيعي است كه ايران واكنش مناسب نشان خواهد داد.

برداشت ما اين است كه فعلا ترامپ شعارهايي را مطرح كرده كه هيچ كدام آنها جنبه عملياتي ندارد. اروپايي ها در بسياري از موارد نمي دانند كه معناي شعارهاي رييس جمهور امريكا چيست و البته شايد در برخي از اين موارد خود امريكايي ها هم ندانند كه معني اين شعارها چيست.

اروپا پشيمان خواهد شد / ظريف

برخي در موضع شعار، حرف هاي بسياري را مطرح مي كنند ولي وقتي وارد مرحله عملياتي كردن اين شعارها مي شوند با مشكل روبه رو مي شوند. برخي از اين حرف ها تنها كاربرد شعاري دارد مانند نگراني از نقش منطقه اي ايران؛ ايراني كه در صف مقدم مبارزه با تروريسم در منطقه ايستاده، ايراني كه تمام گزینش هاي آن در منطقه، علی رغم تمام گزینش هاي غلط طرف هاي مقابل، درست بوده است يا در بحث انتقاد از برنامه موشكي ايران، شعار دادن براي ارزش هزينه اي ندارد ولی زماني كه به قطعنامه ٢٢٣١ مراجعه مي كنند، مي بينند كه در اين قطعنامه به صراحت آزمايش موشك هايي كه براي حمل سلاح هسته اي طراحي شده است اند، منع شده است است ولی خود آنها نيز به خوبي مي دانند كه ايران سلاح هسته اي ندارد و نخواهد داشت كه موشكي را براي آن طراحي كند.

در مرحله بعد نگاهي به ليست خريدهاي تسليحاتي در منطقه مي اندازند و مي بينند كه تنها در يك سال گذشته در منطقه ما، عربستان سعودي ٦٧ ميليارد دلار خريد تسليحاتي و مجموع كشورهاي شوراي همكاري ١١٦ ميليارد دلار خريد تسليحاتي داشته اند؛ تسليحاتي كه فروشنده آنها به اين كشورها خود اروپايي ها و امريكا بوده اند. برخي از سلاح هاي در اختيار كشورهاي منطقه كه تازه هم خريداري نشده اند مشمول بر موشك هايي با برد ٢٥٠٠ كيلومتر است لذا زماني كه آنها از مرحله شعار دادن عبور مي كنند و وارد مرحله عملياتي كردن اين شعارها مي شوند، سردرگم مي شوند و نمي دانند كه چه بايد بكنند.

اخيرا در گزارشي سعي كرده اند، توضيح بدهند كه منظور ما از موشك و توانايي موشكي چيست و اين نشان مي دهد كه هيچ كدام از اين بحث ها، قابليت عملياتي شدن را ندارد آیا كه اگر در چنين مرحله اي قرار بگيرد بايد ابتدا تناقض هاي موجود را حل كنند كه نمي توانند.

من احساس مي كنم كه اروپايي ها راه بسيار بي فايده اي را شروع كرده اند البته برخي از آنها با قرار گرفتن در اين مسير به دنبال راضي كردن رييس جمهور امريكا هستند ولی اروپا يك بار ديگر هم در گذشته اين روند راضي كردن امريكا را تجربه كرد ولی به نتيجه خوبي نرسيد.

گفته مي شود كه گفت وگوهاي منطقه اي با ابتكار تروييكاي اروپايي به اضافه ايتاليا ميان ايران و اروپا شروع شده است هست. آيا شكل گيري اين روند گفت وگوهاي غيــربـرجامي را تايـيد مي كنيـد؟اين گفت وگوهاي جديد چه حوزه هايي يا پرونده هايي از منطقه را مشمول بر مي شوند؟

گفت وگوهاي ما با اتحاديه اروپا از دهه ٧٠ شمسي با «گفت وگوهاي انتقادهاي» شروع شد و در سال هاي بعد به «گفت وگوهاي جامع» رسيد كه اين روند براي مدتي متوقف بود و سپس به «گفت وگوهاي سطح بالا» تبديل شد. در تمام اين گفت وگوها ما همه مباحث بين المللي از جمله مباحث منطقه اي، پرسشها مربوط به حقوق بشر، خلع سلاح جهاني و تقريبا همه مباحث روز را مورد بحث و بررسي قرار مي داديم. بنابراين گفت وگوها ميان ما و اروپا از بيش از ٢٠ سال پيش مطرح بوده و در دولت هاي متفاوت به شكل جدي دنبال شده است هست. ولی اين روزها اروپايي ها تلاش مي كنند براي راضي كردن امريكا در واقع مباحث را به گونه اي ديگر مطرح و به دنيا عرضه كنند.

گفت وگوي ميان ايران و اروپا همواره انجام شده است و جمهوري اسلامي با حسن نيت اعتقاد داشته كه اروپا بايد نقش سازنده تري را در منطقه ما بازي كند. ما براي تشويق اروپا به ايفا كردن نقش سازنده تري در منطقه، سال هاست با آنها راجع به پرسشها اين منطقه صحبت مي كنيم ولی اگر اروپايي ها تمايل داشته باشند اين پروسه را با عنوان ديگري در دنيا عرضه كنند ما هم براساس آن تصميم خواهيم گرفت كه آيا اين گفت وگوها ارزش پيگيري دارد يا خير؟

با توجه به نقش حمايتي سياسي و تسليحاتي برخي كشورهاي اصلي اروپايي از عربستان سعودي در جنگ يمن، آيا جايگاه مستقلي براي بروكسل در تلاش براي پايان دادن به بحران يمن قايل هستيد؟

اگر اروپا بخواهد نقش مثبتي در پايان دادن به بحران يمن ايفا كند ايران مي تواند به اروپا كمك كرده تا غلط های گذشته را تكرار نكند، تهيه كننده و ارايه دهنده سلاح براي كشتار مردم يمن نباشد و به دسترسي انساني و ارسال كمك هاي انسان دوستانه به يمن را تسهيل سازد. در حال حاضر يك ميليون مردم يمن قرباني وبا شده است اند و بسياري از مردم اين كشور از قحطي و گرسنگي زحمت مي برند. در اين شرايط اگر اروپا مايل به ايفاي نقش مثبت باشد جمهوري اسلامي مي تواند به اروپا كمك كند.

جمهوري اسلامي در همه گفت وگوهايي كه با اروپا دارد با آمادگي كامل و با اراده سياسي براي كمك شركت كرده هست. ما در گفت وگوها با مسوولان يمني در پایتخت کشور عزیزمان ایران نيز تاكيد كرديم كه به اعتقاد ايران، بحران يمن راه حل نظامي ندارد. جمهوري اسلامي چند روز بعد از شروع بحران يمن طرح چهارماده اي خود را براي پايان اين بحران داد و بارها آن را به اروپايي ها اعلام كرد. در همين راستا، از اروپايي ها خواستيم كه در زمينه اين طرح فعال شوند.

هنوز هم طرح ايران روي ميز است و هنوز هم جمهوري اسلامي آمادگي دارد كه در اين زمينه نقش فعالي را ايفا كند. اروپا هم اگر تمايل داشته باشد نقش واقعي را ايفا كند مي تواند، ولی اگر اروپايي ها تمايل دارند در يك بازي تبليغاتي براي راضي كردن ايالات متحده وارد شوند، ايران علاقه اي براي ورود به اين بازي ها ندارد.

اختلاف ميان ايران و اروپا راجع به پرسشها موشكي ايران به اصرار بروكسل و انكار پایتخت کشور عزیزمان ایران بدل شده است هست. آيا ممكن است پرونده ايران را به بهانه امنيتي شدن آزمايش هاي موشكي به يك بحران امنيتي بين المللي تبديل كنند؟

در حال حاضر اين بحث ها در حد شعار براي راضي كردن ايالات متحده هست. اگر اروپايي ها به دنبال عملياتي كردن اين شعارها باشند خواهند ديد كه حرف زيادي براي گفتن در برابر ايران نه از بعد قانوني و نه از بعد تاريخي ندارند. هيچ كس سابقه كشورهاي اروپايي و غربي در حمايت از صدام در جنگ ميان ايران و عراق و جلوگيري از دسترسي ايران به كمترين امكانات دفاعي را فراموش نكرده هست. اگر روزي قرار باشد گفت وگويي ميان ايران و اروپا در اين خصوص صورت بگيرد اين اروپايي ها هستند كه بايد پاسخگو باشند.

امروز نيز سرازير كردن صدها ميليارد دلار ادوات جنگي از جمله موشك هاي متفاوت به منطقه ما به وسیله اروپايي ها صورت مي گيرد بنابراين اگر اروپايي ها بخواهند اين شعارها را عملياتي كنند دچار تناقضي خواهند شد كه قابليت ارايه در هيچ بحث جدي را ندارد.

كشورهاي اروپايي براي حفظ امريكا در برجام، دچار افراط شده است اند و اين افراط در نهايت به سياست خود اروپا ضربه خواهد زد.

آنچه در قطعنامه يمن اتفاق افتاد در واقع توهين به شعور جمعي جهاني بود.

در حال حاضر دو گروه برجام را نقض كرده اند؛ امريكايي ها و اروپايي ها. امريكايي ها به دليل سياست هاي واشنگتن و اروپايي ها به دليل سياست هاي امريكا.

اگر اروپايي ها تمايل داشته باشند گفت وگوهاي عادي منطقه اي را با عنوان ديگري در دنيا عرضه كنند ما هم براساس آن تصميم خواهيم گرفت كه آيا اين گفت وگوها ارزش پيگيري دارد يا خير؟

ما در گفت وگوها با مسوولان يمني در پایتخت کشور عزیزمان ایران نيز تاكيد كرديم كه به اعتقاد ايران، بحران يمن راه حل نظامي ندارد.

اگر روزي قرار باشد گفت وگويي راجع به پرسشها موشكي، ميان ايران و اروپا صورت بگيرد اين اروپايي ها هستند كه بايد پاسخگو باشند.

ايران مي تواند به اروپا كمك كرده تا غلط های گذشته را تكرار نكند، تهيه كننده و ارايه دهنده سلاح براي كشتار مردم يمن نباشد.

واژه های کلیدی: اروپا | ايران | سياست | قطعنامه | پسابرجام | اخبار سیاسی و اجتماعی