رأی سیاسی نمایندگان به مهمترین لایحه اقتصادی دولت؟ | واهمه از تکرار اعتراضات مردمی علیه گرانی
روایت های چندگانه از پشت پرده رد کلیات لایحه بودجه ۹۷
عبارات مهم : سیاسی
روز یکشنبه یک اتفاق بی سابقه زیر سقف ساختمان هرمی شکل بهارستان رخ داد؛ نمایندگان لایحه بودجه ۹۷ را رد کردند حالا پرسش اینجاست که آیا همسوترین مجلس با دولت رای به رد مهمترین لایحه هر سال دولت می دهد؟
روایت‌های چندگانه از پشت‌پرده رد کلیات لایحه بودجه ۹۷
«کلیات لایحه بودجه ۹۷ رد شد» این خبری بود که همه با تعجب به آن نگاه کردند و شاید با خود گفتند مگر می شود؟ سوالی که ریشه اش در بی سابقه بودن چنین اتفاقی هست، چراکه در هیچ دوره ای نشده پای بودجه به صحن بهارستان برسد و نمایندگان مهر برگشت بر آن زده باشند حتی بودجه های پرحاشیه دولت سابق هم چنین اتفاقی راتجربه نکرد. این عنوان هنگامی که درمورد مجلس دهم مطرح می شود که بیشترین همسویی با دولت را داشته و حتی از این منظربرخی به آن خورده می گرفتند حیرت را زیاد می کند.
تنها سالی که لایحه بودجه نه در صحن بلکه در کمیسیون رد شد به سال ۹۱ باز می گردد آن هم در دوره ای که دولت محمود احمدی نژاد به یک معضل تبدیل شده است بود. در آن سال مدیر دولت دهم بودجه ۹۲ را با ۸۴ روز تاخیر به مجلس فرستاد تا دهن کجی به بهارستانی ها کرده باشد. اعضای کمیسیون تلفیق هم در برخورد با این اقدام دولت این لایحه را در کمیسیون، رد و دوباره به دولت فرستاند یعنی این لایحه در کمیسیون رد شد نه در صحن علنی مجلس.
رأی سیاسی نمایندگان به مهمترین لایحه اقتصادی دولت؟ | واهمه از تکرار اعتراضات مردمی علیه گرانی
اینکه با وجود همراهی نسبی دولت روحانی و مجلس دهم آیا مهمترین لایحه هر سال دولت دوازدهم رد می شود محل بحث است و گمانه های مختلفی از سیاسی شدن تا وحشت از تصویر العمل جامعه درمورد آن مطرح می شود.
رد لایحه بودجه؛ تصمیم فراکسیونی بود؟
وقتی پای تصمیم گیری های مهم به میان می آید نقش آفرینی فراکسیون های سیاسی مجلس نیز برجسته می شود. از آنجایی که لایحه بودجه ۹۷ از اهمیت زیادی برخوردار بود نمی توان نقش سه فراکسیون امید(اصلاح طلبان) ولایی(اصولگرایان) و مستقلین (اعتدال گرا) را نادیده گرفت. در این میان سوالی که مطرح می شود این است که آیا رای به رد لایحه بودجه تصمیمی فراکسیونی بود؟ آن طور که سخنگوی دو فراکسیون مستقلین و ولایی گفتند لایجه در جلسات آنها بررسی شده است ولی فراکسیونی راجع به ان تصمیم نگرفتند. جهت مثال مهرداد لاهوتی سخنگوی فراکسیون مستقلین در این رابطه گفته است: ما در مورد کلیات بودجه فراکسیونی عمل نکردیم آیا که امکان دریافت نظرات اعضا فراهم نبود لذا تصمیم گیری جمعی انجام نشد و هر کس بر اساس نظر خود عمل کرد.
سید حسن نقوی حسینی هم که سخنگوی فراکسیون ولایی است راجع به تصمیمات این فراکسیون جهت لایحه بودجه همان صحبت های لاهوتی را تکرار کرده و گفته است: ما طی جلسات متعددی با حضور کارشناسان و مسئولین از جمله آقای نوبخت اشتباهات را مطرح کردیم ولی همچنان اشتباهات به قوت خود باقی بود البته کمیسیون تلفیق تلاش کرد اصلاحاتی انجام دهد ولی همچنان ایرادات جدی به بودجه وارد بود. ما بنا نداشتیم به کلیات بودجه رای فراکسیونی بدهیم ولی بحث های کارشناسی در فراکسیون انجام شد و نهایتا هم موضع فراکسیونی در این باره نداشتیم.
روایت‌های چندگانه از پشت‌پرده رد کلیات لایحه بودجه ۹۷
چرخ و فلک فراکسیون امید
از بین سه فراکسیون، تنها امید بود که تصمیم گرفت به صورت فراکسیونی به لایحه بودجه رای مثبت بدهد ولی باز آنچه رخ داد علی رغم نظر تصمیمی بود که در فراکسیون گرفته شده است بود. موضوعی که تنها حکایت از ادامه چرخش ها در این فراکسیون دارد.
رأی سیاسی نمایندگان به مهمترین لایحه اقتصادی دولت؟ | واهمه از تکرار اعتراضات مردمی علیه گرانی
آنطور که بهرام پارسایی سخنگوی فراکسیون امید می گوید، این فراکسیون صبح روز یکشنبه پیش از شروع جلسه علنی مجلس جهت بررسی کلیات بودجه تشکیل جلسه دادند جمع بندی این شد که علیرغم انتقادات و ایرادات، با کلیات موافقت شود و پیشنهادات اعضا در بررسی شرح اعمال شود. ولی گویا دوباره اعضای این فراکسیون تصمیم گرفتند در میدان عمل به گونه ای غیر از تصمیم گرفته شده است در فراکسیون واکنش‌ها کنند و رای ارزش را با ۱۸۰ درجه اختلاف نسبت به موضع فراکسیون ثبت کنند.
هرچند پارسایی در جهت توجیه این رای می گوید جمع بندی فراکسیون راجع به موافقت با کلیات بودجه در جلسه مجمع عمومی صورت نگرفت بلکه جلسه شورای مرکزی بود ولی حتی اگر این توجیه را بپذیریم باید پرسید آیا جلال میرزایی که از اعضای شورای مرکزی امید است در مخالفت با لایحه ۱۰ دقیقه نطق می کند؟
روایت‌های چندگانه از پشت‌پرده رد کلیات لایحه بودجه ۹۷
علیرضا رحیمی عضو هیات رئیسه فراکسیون نیز از در کانال تلگرامی اش از این چرخش ها روایت می کند و می نویسد: گوشه ای از مجلس چند تن از نمایندگان امیدی بعد از همفکری فی مابین نیز جهت رای منفی به کلیات (علیرغم مصوبه جلسه صبح فراکسیون) تلاشی آشکار شروع کردند.
نهایتا ۸۳ رای معنادار در موافقت با لایحه بودجه ثبت شد. این رای نشان داد که اگر تعداد فراکسیون امید را ۱۰۵ نفر (تعدادی که در سال اول به ریاست محمدرضا عارف رای دادند) تصور کنیم و همه آن ۸۳ رای را از آن امیدی ها بدانیم باز به این نتیجه می رسیم که حداقل ۲۲ نفر از اعضای این فراکسیون به سمت دیگری چرخیده اند. حالا در کنار رد طرح تحقیق و تفحص از شهرداری، افتادن تنها وزیر پیشنهادی اصلاح طلب دولت دوازدهم و واگذاری کرسی های هیات رئیسه، رای دوگانه به لایحه بودجه ۹۷ نیز در کارنامه امید ثبت شد.
رای سیاسی به لایحه اقتصادی
«بخشی از نمایندگان نظر سیاسی داشتند که در هر صورت موجب شد رای ندهند و کلیات لایحه بودجه رد شد.» این را غلامرضا تاجگردون مدیر کمیسیون تلفیق می گوید؛ موضوعی که باتوجه به کارت زردهایی که بهارستانی ها به وزرای دولت نشان دادند و حتی تلاش جهت پرسش از مدیر جمهور چندان هم دور از ذهن به نظر نمی رسد.
جلال میرزایی عضو فراکسیون امید که خودش در مقام مخالفت با لایحه بودجه نطق کرد بر صحبت های تاجگردون مهر تائید زد و به جماران گفته: این اتفاق به نحوه تعامل دولت و مجلس بر می گردد. ما حتی نماینده عضو کمیسیون تلفیق داشته ایم که در صحن علنی رأی منفی داده هست. علتش این است که بعضی نمایندگان از اینکه دولت تعامل مورد نیاز را با آنها ندارد گله مند هستند.
میرزایی همچنین گفته است: بعضی از اختلاف نظرهای سیاسی باعث شد. به عنوان نمونه روز رای گیری اکثریت اعضای فراکسیون ولایی مخالفت کردند و در صحن هم مشخص بود که اکثریت آنها رأی مثبت به کلیات لایحه بودجه نمی دهند. علت این عنوان به نگاه سیاسی آنها نسبت به دولت و نقدهایی که به دولت دارند بر می گردد.
واهمه از تکرار اعتراضات مردمی
هنوز چند هفته ای زیاد نیست که از اعتراضات مردمی بر سر پرسشها اقتصادی می گذرد اعتراضاتی که جرقه اش گرانی بود و حالا نمایندگان با لایحه ای مواجه هستند که بخشی از آن مستلزم گران شدن سوخت، زیاد کردن مالیات و قطع شدن یارانه هاست. مسئله ای که نه تنها می تواند موج تازه ای از اعتراضات را به دنبال داشته باشد بلکه به هر صورت محبوبیت آنها را هم می تواند تحت الشعاع قرار دهد و البته کار جهت سال ۹۸ و انتخابات دوباره مجلس سخت کند.
صحبت های محمود صادقی نماینده مردم پایتخت کشور عزیزمان ایران به خوبی این عنوان را تائید می کند. او با قابل آینده نگری بودن رد کلیات لایحه بودجه در مجلس عنوان می کند: مخالفت با کلیات لایحه بودجه سال ٩٧ از سوی مجلس شورای اسلامی کاملا قابل آینده نگری بود. بعد از این که دولت بودجه را به مجلس ارایه کرد هم در سطح جامعه شاهد تصویر العمل هایی منفی بودیم و هم از صحبت های نمایندگان این گونه برمی آمد که مجلس شورای اسلامی چندان با کلیات لایحه بودجه سال ٩٧ موافق نیست. بنابراین به تصویب نرسیدن آن چندان دور از انتظار نبود.
او تاکید دارد: دولت در لایحه بودجه سال ٩٧ بیش از حد متکی بر بدهی هایی شده است که قرار است وصول شود. در واقع این گونه به نظر می رسید که دولت می خواهد بودجه سال های آینده را پیش خور کند. قابل آینده نگری بود که اگر با همین سبک و سیاق پیش برویم دولت به جای مدیریت بحران، بحران های موجود را به تعویق می اندازد. با تعویق انداختن، بحران ابعاد گسترده تری پیدا می کند. در واقع بعد از اعتراضات دی ماه گذشته فضایی در مجلس شکل گرفت که منجر به عدم تصویب لایحه بودجه سال ٩٧ شد. مجلس می خواست این خبر را به دولت بدهد که باید بودجه را به نفع مردم عوض کردن دهد. مجموعا اعتراضات و التهابات ماه گذشته در به تصویب نرسیدن لایحه بودجه سال ٩٧ بی تاثیر نبود.»
لابی های درون صحنی قبل از رای گیری
زمزمه درون صحنی گاه و بیگاه می گویند اگر هیات رئیسه نسبت به لایحه یا طرحی نظر مساعد نداشته باشد از نفوذش استفاده می کند تا آن را از دور خارج کند یا بلاعکس آن را به کرسی بنشاند. بعد از رد کلیات لایحه بودجه ۹۷ بعضی حرف و حدیث ها هم دور این زمزمه قدیمی می چرخد، آنچنان که علیرضا رحیمی نماینده پایتخت کشور عزیزمان ایران در روایتش از روز رای گیری جهت لایحه بودجه به لابی های اعضای هیات رئیسه اشاره می کند. البته رحیمی این را هم اشاره می کند که «ضمن صحبت با دکتر لاریجانی و تذکر نسبت به لابی های وسیع بعضی نمایندگان جهت رای منفی به کلیات لایحه از موضع مثبت ایشان نیز مطلع شدم.»
واژه های کلیدی: سیاسی | کمیسیون | اعتراضات | لایحه بودجه | اخبار سیاسی و اجتماعی
