جاده مه آلود مسکن در انتظار "برند" کابینه

عبارات مهم : ایران

به گزارش ایسنا، عباس آخوندی را شاید بتوان یکی از پرحاشیه ترین وزرای کابینه یازدهم تلقی کرد. از همان ابتدا که او مسکن مهر را طرحی اقتصادبرانداز و شلخته مورد خطاب قرار داد، می شد تشخیص داد که منتقدان سرسخت رو در روی او قرار بگیرند و شاید همین عنوان دلیلی بر آن شد که برابر بااهمیت ترین اقدام مثبت او یعنی خرید هواپیماهای نو از ایرباس و بویینگ سینه سپر کردند تا نهایتا فروردین ماه امسال او را به تصویر العمل واداشتند. آنجا که خبرنگاری از او پرسید آیا ایرباس سوم که به کشور عزیزمان ایران می آید، مرجوعی کشور کلمبیاست؟ که آخوندی در جواب گفت خبرنگار باید “یک جو عقل” داشته باشد. البته شاید بهتر بود او توضیح می داد که کلمبیا نتوانسته پول هواپیما را پرداخت کند و به همین علت شرکت ایرباس قرارداد او را لغو کرده و آن را به کشور عزیزمان ایران فروخته هست.

کابینه ، برند&quot، جاده مه‌آلود مسکن در انتظار &quot

مخالفان قسم خورده عباس آخوندی یک بهانه دیگری هم در دست داشتند که همان عمیق ترین رکود تاریخ انقلاب اسلامی است که بیش از ۴.۵ سال طول کشیده و رونق آن در هاله ای از ابهام قرار دارد؛ لیکن هیچ یک از مشوق ها و برنامه های دولت جهت رونق دادن به بخش مسکن طی چهار سال گذشته مثمرثمر واقع نشد؛ از جمله رساندن سقف خرید تسهیلات مسکن به سقف ۱۶۰ میلیون تومان و کم شدن قیمت سود تا ۹.۵ درصد.

مسکن مهر هم حوزه دیگری بود که می شد روی آن دست گذاشت. دولت قبلی که به گفته کارشناسان، متخصص بدهکار کردن دولت های بعدی بود، مسکن مهر را کلید زد ولی طی دو دوره بیش از ۴۵ درصد آن را تحویل نداد. با این وجود وزارت راه و شهرسازی دولت تدبیر و امید که هیچ اعتقادی به این طرح نداشت، مجبور شد ۵۵ درصد واحدها را تحویل دهد. شاید به همین علت است که وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هزینه هایی که مسکن مهر بر دوش دولت گذاشته و در عین حال نیاز واقعی مسکن را پاسخ نداده هست، در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ بیان کرد: “مسببان وضع موجود در مقام یک مدعی تمام عیار ظاهر شده است اند. “

ساکن طبقه پانزدهم ساختمان دادمان چهار سال پر دردسر را با توجه به عمیق ترین رکود بخش مسکن از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون پیش‌رو دارد. 

وزیر ساختمان دادمان با مسئله دیگری هم مواجه بود. طی سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ تعداد منزل های خالی از حدود ۶۳۰ هزار به ۱.۶ میلیون در سال ۱۳۹۰ و سپس به ۲.۶ میلیون در سال ۱۳۹۵ رسید. این تعداد به جز ۲.۱ میلیون مسکن نیمه خالی است که شش ماه از سال مورد استفاده قرار می گیرد. آخوندی این رقم را معادل ۴۷۰ میلیارد دلار عدم بهره وری اقتصادی می داند و قطعا قصد ندارد به این روند ادامه دهد.

پنجمین حضور عباس آخوندی ۶۰ ساله که عالیترین مقام وزارت مسکن را در ۳۶ سالگی تجربه کرده، با ۱۸۸ رای موافق، ۷۵ رای مخالف و ۱۴ رای ممتنع سپری شد. مقایسه عملکرد او نسبت به رای اعتماد و دو جلسه استیضاحش در دولت یازدهم نشان می دهد محبوبیت او زیاد کردن یافته هست. بر این اساس می توان او را فردی آهسته و پیوسته تلقی کرد. شاید این آهستگی و اطمینان در عملکرد او نیز نمایان باشد. جایی که چهار سال از وقت خود را در حوزه مسکن، صرفا به اصلاح زیرساخت ها و نظام تامین مالی این بخش تخصیص داده شده است داد تا شاید در دوره دوم وزارتش بر راه و شهرسازی با سرعت بیشتری در بخش مسکن حرکت کند. از جمله این کارها می توان به زیاد کردن ۵۰۰۰ میلیارد تومانی سرمایه بانک مسکن اشاره کرد.

آخرین دفاع مدیر جمهور از وزیر ساختمان دادمان نشان می دهد عباس آخوندی، یکی از مردان محبوب کابینه حسن روحانی هست. این را می توان از انتساب لقب “برند” در صحبت های دکتر روحانی متوجه شد. آنجا که گفت: “ما در وزارت راه و شهرسازی وزیر راهی می خواهیم که بتواند میلیاردها دلار سرمایه خارجی بدون گرفتن گارانتی از دولت وارد کشور کند. در این وزارتخانه آقای آخوندی می خواهیم که با مقاومت کامل بگوید بدون نیاز به استفاده از بودجه کشور هواپیما خریده و قراردادهای بزرگی با شرکت های اروپایی امضا می کنم و در برابر شاهد اعتماد آنها به دولت و کشور هستیم. “

کابینه ، برند&quot، جاده مه‌آلود مسکن در انتظار &quot

روزی که عباس آخوندی به وسیله حسن روحانی جهت تصدی وزارت راه و شهرسازی به مجلس معرفی شد توانست ۱۵۹ رای موافق، ۱۰۷ رای مخالف و ۱۸ رای ممتنع از ۲۸۴ رای ماخوذه را بدست آورد که در مجموع ۵۹.۷ درصد آرا را به خود تخصیص داده شده است داد. در حالی که در جریان استیضاح روز دوشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۴ در نهایت نمایندگان با ۷۲ رای موافق، ۱۷۵ رای مخالف و ۵ رای ممتنع از مجموع ۲۵۲ رای اخذ شده است با برکناری وزیر راه و شهرسازی مخالفت کردند که آخوندی توانست ۷۰.۸۰ درصد آرا را به دست آورد. چالش وزیر راه و شهرسازی با بعضی نمایندگان مجلس ادامه پیدا کرد تا اینکه در اول اسفند ۱۳۹۵ نیز یک بار دیگر جهت استیضاح او را به صحن علنی کشاندند. با این حال در آن جلسه نیز ۱۷۶ نفر از مجموع ۲۵۴ نفر از نمایندگان به استیضاح او رای منفی دادند که بدون احتساب آرای ممتنع می توان گفت ۶۹.۳ درصد از نمایندگان موافق مدیریت عباس آخوندی شدند.

در حوزه راه می توان عملکرد وزیر راه و شهرسازی را نسبتا مطلوب دانست. خود او می گوید میانگین توسعه خطوط ریلی در دوره های گذشته به طور میانگین سالیانه ۱۸۰ کیلومتر بوده که قصد دارد این رقم را به ۱۸۰۰ کیلومتر خط ریلی زیاد کردن دهد. او طی چهار سال اخیر ۵۰۰۰ کیلومتر راه روستایی و ۵۰۰۰ کیلومتر بزرگراه و بزرگراه هم به مجموعه بزرگراه های کشور اضافه کرد. با این حال نمایندگان انتظار دارند در برنامه ششم، ۳۰ درصد بار بر روی ریل انتقال یافته شود.

ساکن طبقه پانزدهم ساختمان دادمان چهار سال پر دردسر را با توجه به عمیق ترین رکود بخش مسکن از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون پیش‌رو دارد. 

شاید یکی از کسانی که بیشترین بهره برداری را از امضای برجام کرد، وزیر راه و شهرسازی بود که توانست قرارداد ۸۰ فروند بوئینگ، ۱۰۰ فروند ایرباس و ۲۰ فروند ATR را امضا کند. از این تعداد سه ایرباس و ۴ فروند ATR وارد کشور شده است است ولی روی کار آمدن ترامپ تقریبا معادلات را به هم زد و شواهد و قرائن حاکی از آن است که فروش سایر هواپیماهای قسطی به کشور عزیزمان ایران با پرسشها جدی مواجه خواهد بود.

از سوی دیگر طی سه سال گذشته ظرفیت ناوگان دریایی نفتی، رشد ۹ درصدی را تجربه کرد و به ۱۵ میلیون تن رسید. رشد ۱۰ درصدی ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر تجاری و رسیدن به ۲۰۹ میلیون تن ظرفیت، بهره برداری از ۳۹ پروژه توسعه و تجهیز بنادر به ارزش تقریبی ۳۲۷۲ میلیارد ریال، بهره برداری از ۱۴ موج شکن بنادر کوچک چند منظوره در سواحل جنوب از جمله دیگر دستاوردهای دولت تدبیر و امید در وقت تصدی عباس آخوندی در وزارت راه و شهرسازی بود.

کابینه ، برند&quot، جاده مه‌آلود مسکن در انتظار &quot

با این حال، پارادوکس های عمیق در بخش مسکن، وزیر راه و شهرسازی را دچار مشکلاتی در برنامه ریزی کرده هست. در حال حاضر ۲۵.۵ میلیون منزل در کشور وجود دارد و تعداد خانوار ۲۴ میلیون است ولی هنوز مسئله مسکن لاینحل باقی مانده؛ لیکن به علت انحراف سرمایه گذاری در سال های گذشته عمده واحدهای مسکونی از توان خرید متقاضیان مصرفی خارج شده است است.

آخر دولت قبل در سال ۹۲ نسبت به سال ۸۴ قیمت زمین حدود ۹ برابر و قیمت آپارتمان حدود ۶ برابر زیاد کردن پیدا کرد درحالی که شعار دولت گذشته از بین بردن قیمت زمین از قیمت ساختمان بود. او مسئله دیگری هم طی چهار سال اخیر داشت و آن اینکه به علت آنچه معاون وزیر راه و شهرسازی خاموشی مانیتورینگ طی ۱۰ سال قبل از دولت یازدهم می داند، روند شهرفروشی، مجوزفروشی و تراکم فروشی به شدت اوج رفت که عباس آخوندی ادعا دارد به تنهایی جلوی تمام شهرفروشی ها ایستاده است.

وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی دولت دوازدهم خطاب به نمایندگان منزل ملت می گوید: این وضعیتی که در مسکن به وجود آمده بود، قابل ادامه نبود. شما فکر می کنید قابل ادامه بود که قیمت تورمِ بیش از ۵۰ درصد در قیمت مسکن داشته باشیم، شهرفروشی و منزل های خالی ادامه پیدا کند؟ آیا شما می خواستید این روند زیاد کردن داشته باشد و من بعد از چهار سال بیایم به شما نشان دهم که این رشد ادامه داشته هست. آیا استمرار این رشد جهت ایران، افتخارآفرین بود؟ قطعا استمرار این رشد جهت کشور عزیزمان ایران هیچ افتخاری نداشت و من هیچ تمایلی نداشته و ندارم که در اینگونه رشدها حضور داشته باشم.

اما راه حل چیست؟ آخوندی بااهمیت ترین برنامه خود را در دولت دوازدهم بازآفرینی شهری و حل مسئله حاشیه نشینان می داند و بیان می کند: در حوزه مسکن مهم ترین مساله پیگیری به چهار گروه اولویت دار هست. نخستین گروه حاشیه نشینان با حدود ۱۱ میلیون نفر جمعیت و گروه دوم ساکنان بافت های فرسوده با حدوده هشت میلیون نفر جمعیت هستند. همچنین منزل اولی ها و گروه های کم درآمد از دیگر گروه های اولویت داری هستند که باید در بخش مسکن به اوضاع آنها سامان داده شود.

با همه این تفاسیر، تامین مسکن مناسب جهت تمام اقشار جامعه انتظاری است که افکار عمومی از عباس آخوندی دارد و او با توجه به اتمام مسکن مهر باید تمام هم و غم خود را جهت اصلاح شرایط بازار مسکن که به گواه کارشناسان در حال پوست اندازی تاریخی هست، به کار گیرد.

واژه های کلیدی: ایران | ایرباس | میلیون | شهرسازی | عباس آخوندی | نمایندگان مجلس | اخبار اقتصادی و بازرگانی