تهمینه میلانی در جلسه‌ی نقد و بررسی «ملی و راه‌های نرفته‌اش» گفت:جامعه ما جامعه بیماری شده است هست، ما روی همه چیز ماله میکشیم و روی دردهایمان سرپوش میگذاریم.
تهمینه میلانی : با مُسکن دادن درد حل نمی شود
عبارات مهم : خشونت
به گزارش ایسنا، طبق گزارش رسیده،جلسه تحلیل و بررسی فیلم «ملی و راه های نرفته اش» عصر یکشنبه ۲۶ شهریورماه در چهارصد و چهل و هفتمین نشست کلوب فیلم پایتخت کشور عزیزمان ایران در فرهنگسرای ارسباران با حضور تهمینه میلانی کارگردان، السا فیروز آذر بازیگر فیلم و کورش جاهد منتقد و مجری در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
با مُسکن دادن درد حل نمیشود / تهمینه میلانی
تهمینه میلانی در ابتدا با توجه به بعضی نقطه نظرات مطرح شده است در نشست،گفت: به نظر من این فیلم شباهتی به «دو زن» ندارد. تنها راجع به دو زن است که مورد هجوم قرار گرفتهاند. داستان دو زن داستان دختر دانشجویی است که می خواهد کار کند و پول در آورد که خانواده را از بی پولی در آورد و اصلا قصد ندارد از خانواده جدا شده است و فرار کند ولی هویت او و علایقش به عنوان یک انسان مثل ادامه تحصیل نادیده گرفته میشود، شاید تنها شباهت این دو فیلم در زن بودن قهرمان آن باشد.
او ادامه داد:دختری که در فیلم می بینید معمولی و با سقف آرزوهای پایین است ولی فرشته در «دو زن» خواسته و آرزوهای بالایی داشت. محتوای دو زن نفی هویت انسانی زن و این فیلم مسئله خشونت هست. خشونت تنها به کتک محدود نمیشود و رفتارهایی چون گلاویز شدن، توهین کلامی و انواع آن را نیز در بر میگیرد. خشونت فقط به زیر لگد گرفتن اطلاق نمی شود بلکه صرف این که مردی به زنی بگوید که گردنش را بپوشاند، دوست ندارم مردی تو را ببیند و فقط باید من تو را ببینم هم خشونت هست. من در کنار نگارش فیلمنامه هایم روانشناس، جامعه شناس و حقوقدان حضور دارند یعنی مشاورهای بسیار خوبی کنارم هستند که به مخاطبان کارشناسانه اطلاعات دهیم.
تهمینه میلانی در جلسه‌ی نقد و بررسی «ملی و راه‌های نرفته‌اش» گفت:جامعه ما جامعه بیماری شده است هست، ما روی همه چیز ماله میکشیم و روی دردهایمان سرپوش میگذاریم.
وی افزود: کشور ما از ۲۲ فرهنگ و گویش تشکیل شده است و همه اینها در خانواده یکسان هستند. تا خانواده سالمی نداشته باشیم نمی توانیم جامعه سالمی داشته باشیم. من پرسشها را به شریان مهم جامعه میبرم و به شما میگویم هنگامی که حال خانواده خوب نیست به شکل اتوماتیک جامعه شما، نماینده مجلس، قانونگذار، پلیس و معلم خوب نیست. معلمی که سر کلاس فرزند را کتک می زند خشونت دیده هست، جهت این که مراحل بدی را در زندگی طی کرده هست. ما باید این مورد را به عنوان یک واحد ارگانیک در نظر بگیریم چون هر صدمهای پیکره جامعه ما را ناسالم میکند.
میلانی راجع به فرهنگ تربیتی و تاثیر آن در زندگی پسران و دختران بیان کرد: فرهنگ تربیتی ما مسئله بسیار بزرگی دارد؛ نخستین مسئله که رواج دارد این است که فرزند پسر است یا دختر؟، مگر کسی جنسیت اش را گزینش کرده است؟ مردان به خانواده رجوع کنند، می بینند که زمینه های رشد مردان بیش از زنان هست، این اوضاع در حال حاضر به جامعه نیز نفود کرده و به از بین بردن زنان انجامیده و این دردناک است حتی در خانواده های روشنفکر و تحصیلکرده نیز میبینم که به دختر خود میگویند که چای بیاورند و گویی وظایفی مادرزادی جهت دختر وجود دارد که با آن ها زاییده شده است و باید با آنها زندگی کند. در فیلم اشاراتی به این مسئله کردم، همه شام میخورند و به اتاق هایشان می روند و مادر تلویزیون تماشا میکند، دختر هم وظیفه دارد ظرف ها را بشوید و غذا هم بپزد.
این کارگردان سینما در ادامه خاطر نشان کرد: مسئله دختر بودن در جامعه ما به یک معضل جدی تبدیل شده است هست. زمانی می گفتیم بادیه نشینان عربستان فرزند ها را زنده به گور می کردند و ما هم اتکا به نفس دختران خود را میکشیم، به دختران خودباوری نمی دهیم که هنگامی که نخستین حرکت را از یک مرد دید بفهمد که این یک نشانه است و نباید این راه را برود، بفهمد این غیرت، ناموس و علاقه نیست بلکه بیمار فرهنگی هست. من سیامک را مریض نمی بینم، این شخص محصول فرهنگ تربیتی جامعه ماست، یک عمر به او گفتهاند مواظب خواهرت باش که شما در فیلم می بینید خواهر سیامک هم از برادر کتک خورده است و در قالب ازدواج با مردی بی خاصیت به نوعی از منزل و خانواده فرار کرده هست.
با مُسکن دادن درد حل نمیشود / تهمینه میلانی
میلانی راجع به نقش و تاثیر دوستی در زندگی پسر و دختر گفت: اطلاعات دقیق به پسر خود دهید و بگویید که حق زن نصف مرد هست، شما جهت این که خوشبخت باشید باید زن شما هم خوشحال و خوشبخت باشد، هنگامی که دختر همراه پسر می شود در ادامه نیاز به همراهی و دوستی دارد. علاقه مواظبت می خواهد..اگر با تربیت کلاسیک که مشمول بر اعتقادات و جمله هایی چون «به زن رو ندهید»، «غیرت نشان بده» و همچنین جلوی مراوده با دوستان را گرفتن، جلوگیری از استفاده فیسبوک و اینستاگرام وقطع ماهواره به همراه بدآموزی اش را اضافه کنید، بعد دیگر چه عشقی می ماند. مسئله ما صرفا ساختن یک فیلم و گریاندن شما نیست که من اصلا در فیلم هایم چنین کاری نمی کنم.
او در پاسخ به کارشناس برنامه خاطرنشان کرد: من نمی خواهم هاشم پور را در «واکنش پنجم» یا «ملی و راه های نرفته اش» یک موجود بد معرفی کنم. حتما هر دو این مردها خرج زن و فرزند ارزش را می دهند و سرپناه برایشان فراهم می کنند. حتی اهل مواد الکلی و کارهای دیگر هم نیستند و نشانه هایی از انسان بد را ندارند… بلکه بد تربیت شدهاند و ما با ساختن این فیلمها میخواهیم بگوییم که کجای تربیت ما غلط است که به ناهنجاری و شوهرکشی میرسد. مقاومت بسیار زیادی می کنم تا اجازه ساخت یک فیلم را بگیرم. ده درصد افراد شبیه نقش سیامک و پدرش هستند و همین جهت جلوگیری از خلاقیت کافی است.
تهمینه میلانی در جلسه‌ی نقد و بررسی «ملی و راه‌های نرفته‌اش» گفت:جامعه ما جامعه بیماری شده است هست، ما روی همه چیز ماله میکشیم و روی دردهایمان سرپوش میگذاریم.
کورش جاهد در نقد کلی فیلم های میلانی بیان کرد: درست است شما می خواهید در فیلم هایتان و از جمله فیلمی که امروز دیدیم از یک نوع فرهنگ انتقاد کنید و جنبه های منفی این فرهنگ را به تصویر بکشید که البته در جای خود کار مفیدی هست. ولی آیا فکر نمی کنید نمایش بدترین اختلافات و درگیری های میان زن و مرد در فیلم ها به اختلافات میان زن و مرد زیاد دامن میزند؟
کارگردان «ملی و راه های نرفته اش» راجع به بیان پرسشها جامعه در قالب فیلم و اطلاق سیاه نمایی و تاثیر این نوع نگاه و اطلاق بر فضای جامعه تاکید کرد: جامعه ما جامعه بیماری شده است هست، ما روی همه چیز ماله میکشیم و روی دردهایمان سرپوش میگذاریم. بعد هم میگوییم، سیاه نمایی است! خوب اگر نگوییم که مسئله حل نمیشود، با مسکن دادن درد حل نمیشود. ما پرسشها مان را پنهان می کنیم و این کار درستی نیست، باید پرسشها را مطرح کرد که کودکان کار کنونی بیست سال دیگر به ارازل و اوباش تبدیل نشوند.
با مُسکن دادن درد حل نمیشود / تهمینه میلانی
السا فیروزآذر بازیگر نقش «نیره» هم در سخنانی مطرح کرد: در کلاس هایم با شاگردان در این باره صحبت کردم که در پرسشها و کتک زنی فیلم اغراق شده است است یا خیر؟ نتیجه ای که حاصل شد این بود که شخصیت های زن میلانی کمی سیاه و سفیدند. این ساختار که نشانه آن بحث فرهنگ و عوض کردن آن است نیازمند ساختار کلاسیک و نتیجه گیری جهت تنش هست. اگر دقت کنید شخصیت پدر سیامک با بازی جمشید هاشم پور هنگامی که جهت دختر دلسوزی می کند جهت آبروی خودش است نه دلسوزی و دوست داشتن جهت عروس. جهت همین نقش خاکستری نیست.
میلانی به دفاع از شخصیت سیامک در فیلم پرداخته و گفت: سیامک شخصیت منفی نیست و حتی در هنگام زدن تلاش می کند که نزند و خود را کنترل کند ، تلاش خود را می کند ولی نمی تواند کنترل کند. اگر رئیستان به شما زور بگوید ناراحت میشوید ولی خشم خود را کنترل می کنید چون به او نیاز دارید. من نسل جوان خانواده را در فیلم نشان داده ام که نمونه آن برادر کوچکتر، از بقیه متفاوت هست، در عین حال برادر بزرگتر نیز هنگامی که خواهر با چمدان در پشت منزل او را می نگرد با خواهر همراهی و همدلی می کند.
وی در ادامه به دفاع از فیلمنامه و چرایی نیرومند تر نبودن شخصیت ملی پرداخت و گفت: فیلمنامه نتیجه مشاوره و تحقیقات روانشناسان داخل و خارج هست، ملیحه تربیت شده است خانواده بسته است که هنگامی که سیلی میخورد جوابی ندارد بدهد و هنگامی که توهین می شود سکوت میکند. بنابراین نمی توان انتظار شخصیت نیرومند از او داشت. اسم هنر ما هنرهای دراماتیک هست، ما خلق درام میکنیم ولی راه حل نمیدهیم، بعد از این که ما پرسشها را بیان کردیم برنامه ریزان شهری و جامعه شناسان براساس آن اتفاق به دنبال راه حل میروند.
این کارگردان راجع به شنیدن تجربیات سایر خانمها نیز اظهار کرد: زن هایی هستند که ضرب و شتهای دردناک شده است اند. نقشی که ستاره اسکندری در فیلم بازی می کرد را به چشم دیدم. این افراد طوری سرشان به دیوار کوبیده می شود که اسم خود و فرزندانشان را فراموش می کنند. صدها تن از این افراد را دیدم، این اتفاقات بر جسم و روح افراد تاثیر میگذارد و ضعیف و ضعیفتر می شوند جالب این که خانمی که با من صحبت می کرد گفت اخرین باری که از همسرم کتک خوردم پرسیدم جهت چه مرا زدی؟ و مرد نمی دانست و عادت کرده بود که بزند. این درد بسیار بزرگی است.
میلانی راجع به رابطه خشونت و طبقات اجتماعی افراد نیز تاکید کرد: براساس بررسی هایی که روی خشونت خانگی شده است است فردی که خشونت میکند می تواند مذهبی یا غیر مذهبی باشد، تحصیلکرده یا بی سواد باشد، می تواند پدر خوبی باشد و فقط همسر خود را بزند، می تواند ثروتمند باشد یا فقیر، هیچ دلیلی جهت دسته بندی این ها در یک گروه وجود ندارد، در این جا خشونت تربیتی مد نظر است.
وی راجع به راه های نرفته ای که در اسم فیلم آمده و مفهوم آن از سمت خود بیان کرد: منظور من از «ملی و راه های نرفته اش» این بود که هنگامی که غیرت اولیه را دیدید و گفت بیا بنشین بغلم باید بروی، هنگامی که گفت گردن را بپوشان باید بروی، هنگامی که گفت ماتیکت را پاک کن باید بروی ولی در عوض نشان دادم که دختر از یک جایی به بعد دیگر نمیتواند برود چون پسر همسایه دید و آبرو در خطر هست. یک جاهایی را خودش کوتاه می آید و به حساب علاقه و علاقه پسر می گذارد و خودش اتکا به نفس ندارد و می گوید که خواستگاری کرده چه تاج گلی به سرش زده هست. ۹۹ درصد دخترهای ما این معضل را دارند و هر لحظه فکر می کنند باید یکی از آن ها خواستگاری کند یعنی منتظرند فرد برابر سریع خواستگاری کند. مجموعه نشانه هایی که دختر می بیند و راه را ادامه می دهد و راه های دیگر را نمی رود مدنظر من بود که در انتها هم به فاجعه ختم میشود.
فیروز آذر در ادامه راجع به راه های رفته این فیلم نیز مطرح کرد: اتفاقا چند راه رفته در این فیلم وجود دارد به عنوان نمونه شخصیت ملی در برابر شخصیت من در فیلم منفعل هست، ولی شخصیت من فاعل است و کار خود را حتی به اشتباه انجام میدهد. در واقع می داند که نمی خواهد، می داند که باید برود ولی یک راهی را می رود که آخر آن فاجعه هست، فاجعه آمیزتر این که ملی این همه وقت نمی رود و در آخر شوهر خود و سپس خود را می کشد.
کارگردان سینما راجع به فاجعه این روزهای جامعه نیز با اندوه گفت: متاسفانه شخصیت «نیر» در جامعه ما بسیار زیاد است ولی ما آبروداری می کنیم که سیاه نمایی نشود. بسیاری از زن ها که با من درد و دل می کنند از دوست پسرهای مخفی خود می گویند. این اوضاع بعدها در جامعه ما آسیب زا می شود و بسیار خطرناک هست. من در این فیلم نشانه کوچکی از این مسئله بیان کردم. دوستی ۹۰ درصد این افراد از درد و دل شروع می شود و به تدریج علاقه مند می شوند. در خانواده های بسته این اوضاع بدتر است و در خود رابطه برقرار می کنند و دوست ندارند غریبه وارد شود.
میلانی نیز در جواب یکی از حاضرین در نشست بیان کرد: سینما سلیقه است و هیچ فیلمی را نمی توانید پیدا کنید که بگویید فلان فیلم کامل و برتر هست. هر فیلم را براساس تاثیری که بر ما دارد می سنجیم. اگر شما با شخصیت سیامک همذات پنداری کنید بعد می زنید و اگر با ملی یا نیر همذات پنداری کنید زیاد تلاش می کنید که با علاقه گوش دهید، در آرامش پیش روید و این باعث می شود چگونه اثر را ببینید و در آن تفکر کنید. گریمور این فیلم زن مهری شیرازی هست، تورج منصوری فیلمبردار، موسیقی کار از امیر معینی که کار را گل درشت نکرد و موسیقی مناسب با اثر انجام شد، سپیده عبدالوهاب مونیتور، مدیر تولید آقای آذین و تهیه کننده و کارگردان که خودمم و می دانید چقدر خوب هستم که همه حرفهای ها جمع بودیم. ۷۰ درصد فیلم عالی است فقط آقای هاشم پور به علت کسالتی که داشتند در بازیشان کمی ضعف وجود داشت.
تهمینه میلانی در آخر گفت: کلمه زشت «رو نده پررو میشه» در فرهنگ ما وجود دارد که دوستی را از بین برده هست، این کلمه فرهنگ و خانواده های ما را نابود کرده است.همیشه باید یک علت وجود داشته باشد که کنار هم بنشینیم و هم را اصلاح کنیم و مطمئنم که«ملی و راه های نرفته اش» چالش اجتماعی ایجاد خواهد کرد.
واژه های کلیدی: خشونت | فرهنگ | خانواده | تهمینه میلانی | اخبار فرهنگی و هنری
