گزارش تحليلي مستند به آمارهاي بانک مرکزي که از سوي دفتر پژوهش هاي اقتصاد و توسعه اتاق مشهد انتشار یافته هست، نشان مي دهد؛ از سال ٨٤ تا ٩٤، ٩٩ميلياردو ٩٨٩ ميليو
بار ٥٢ميليارددلاري احمدي نژاد
عبارات مهم : سياست
گزارش تحليلي مستند به آمارهاي بانک مرکزي که از سوي دفتر پژوهش هاي اقتصاد و توسعه اتاق مشهد انتشار یافته هست، نشان مي دهد؛ از سال ٨٤ تا ٩٤، ٩٩ميلياردو ٩٨٩ ميليون دلار ارز بابت خالص خدمات از کشور خارج شد. از اين ميزان ٥٥ ميليارد دلار خالص در بخش مسافرت هاي شخصي و حدود ١٠ ميليارد دلار خالص در بخش مسافرت تجاري هزينه شده است هست. گزارش هاي بانک مرکزي همچنين نشان مي دهد؛ در سال هاي ٨٤ تا ٩١، در بخش مسافرت تجاري حدود شش ميلياردو ٨٥٠ ميليون دلار و در بخش مسافرت هاي شخصي حدود ٣٦ميلياردو٣٠٠ ميليون دلار ارز از کشور خارج شده است است.
بار ٥٢ميليارددلاري احمدي‌نژاد
در سال هاي ٩٢ تا ٩٤ ولی حدود دوميلياردو ٤٠٠ ميليون دلار در بخش مسافرت هاي تجاري و حدود ١٣ميلياردو ١٦٠ ميليون دلار در بخش مسافرت هاي شخصي ارز از کشور خارج شد.
اين آمارها نشان مي دهد در دولت هاي نهم و دهم ارز بيشتري از کشور چه در بخش مسافرت هاي شخصي و چه در بخش مسافرت هاي تجاري خارج شده است است.
گزارش تحليلي مستند به آمارهاي بانک مرکزي که از سوي دفتر پژوهش هاي اقتصاد و توسعه اتاق مشهد انتشار یافته هست، نشان مي دهد؛ از سال ٨٤ تا ٩٤، ٩٩ميلياردو ٩٨٩ ميليو
اين ميزان ارز در حالي از کشور خارج شده است است که بنا بر گفته هاي برخي از کارشناسان در اين سال ها با محدوديت منابع ارزي روبه رو بوديم و به جاي اينکه اين ارزها را صرف توسعه و آباداني کشور کنيم، منابع کشور را سوزانديم. برخي ديگر از کارشناسان معتقدند منابع کشور را به ازاي دستاوردهاي هيچ از دست داديم؛ منابعي که ديگر تکرارناشدني هست. کارشناسان ديگر نيز تأکيد دارند که در هشت سال فعاليت دولت هاي نهم و دهم حدود ٢٠٠ ميليارد دلار ارز براي خدمات مسافرتي، حواله هاي غيروارداتي، تبديل ريال به دلار براي انتقال دارايي ها به خارج از کشور يا خريد ملک از کشور خارج شد؛ ارزي که مابازاي کالايي نداشت.
رونق کشورهاي ديگر
محمد بحرينيان صنعتگر و پژوهشگر توسعه با انتقاد از خروج اين ميزان ارز از کشور به «شرق» گفته هست؛ اين ميزان ارز در حالي از کشور خارج شده است که در آن سال ها با محدوديت منابع ارزي روبه رو بوديم و تنها اين مبلغ نبوده زيرا عباس آخوندي وزير راه و شهرسازي توصیه مهم ديگري را براق كرده که پول بليت ايراني ها در سال براي سفرهاي خارج از کشور چهار تا پنج ميليارد دلار است و اين مبلغ احتمالا به مبالغ ذکرشده بايد اضافه شود. ولی به جاي اينکه منابع ارزي کشور را نگه داريم، آن را سوزانديم. نفت را فروختيم و منابع مهم کشور را به جاي اينکه به سمت توسعه کشور ببريم، صرف کالاهاي مصرفي کرديم. اين به آن معناست که از منابع ارزي خود براي مسافرت هاي شخصي استفاده کرديم و به جاي توسعه و آباداني ايران، کشورهاي ديگر را رونق داديم و به عبارتي منزل خراب کن خود و دنياآبادکن ديگران شده است ايم.
بار ٥٢ميليارددلاري احمدي‌نژاد
او اين را هم توضيح داد؛ اين اتفاق به نحو حيرت انگيز و کاملا سؤال برانگيز و تعجب آوري در شرايطي رخ داده است که کشور در تهاجم نرم تحريم هاي اقتصادي قرار داشته و مقابله کنندگان اين محدوديت هاي ظالمانه هر روز چنگ و دندان خود را بيشتر عيان كرده اند و اين رويه به هيچ وجه با اقتصاد مقاومتي همخواني و با هيچ منطق عقلاني سازگاري ندارد. هم اکنون هم در تراز صادرات کالايي واقعي غيرنفتي و هم در تراز خدمات کسري داريم. اين نحوه عمل تصميم گيران اقتصادي کشور نشان از نبود برنامه، تحليل، افق ديد بلندمدت، گرفتارشدن در دام روزمرگي و اولويت يافتن خريد محبوبيت دارد.
منابع خود را به ازاي هيچ از دست داديم
لطفعلي بخشي، عضو هيئت علمي دانشگاه علامه نيز دراين باره به «شرق» گفته هست؛ ميزان ارزي که در اين سال ها از کشور خارج شده، اعداد بسيار درشتي است ولی حقيقي هست. در ايران اولا به دليل محدوديت هايي که در زندگي هاي شخصي وجود دارد عده زيادي براي تفريحات به کشورهاي خارجي مسافرت مي کنند. دوما اينکه به دليل قیمت تورم اوج در ايران، قيمت سفرهاي خارجي از قيمت سفرهاي داخلي ارزان تر تمام مي شود. وقتي قیمت دلار در دولت احمدي نژاد هزار تومان بود، هزينه مسافرت هاي خارجي حتي از کيش هم ارزان تر درآمد. براي مسافرت هاي تجاري نيز به دليل رابطه تجاري با دنیا طبيعتا رفت وآمدها ضروري مي شود.
گزارش تحليلي مستند به آمارهاي بانک مرکزي که از سوي دفتر پژوهش هاي اقتصاد و توسعه اتاق مشهد انتشار یافته هست، نشان مي دهد؛ از سال ٨٤ تا ٩٤، ٩٩ميلياردو ٩٨٩ ميليو
او اضافه کرد؛ اين عدد به تنهايي در مقايسه با درآمدهاي ارزي کشور عدد درشتي است که معمولا از محل نفت و گاز است و اين ميزان هزينه در اين بخش بسيار دردناک هست. اين در حالي است که دولت عوارض خروج از کشور را افزايش داده هست. در واقع چون برخي از گروه ها به دليل پايين بودن قيمت دلار و ناکارابودن سيستم مالياتي، ماليات حقه را نمي پردازند، دولت تلاش مي کند از مسير ديگري اقدام کند که تصویر العمل هاي گسترده اي در کشور داشته است.
اگر دولت اعلام مي کرد پولي که مي خواهد به عنوان عوارض خروج از کشور بگيرد دقيقا در کجا مصرف مي شود، شايد از زهر مطلب کاسته مي شد. به گفته بخشي؛ اين پول ها مي توانست صرف زيربناهاي کشور و سرمايه گذاري هاي توليدي شود و در داخل کشور اشتغال زيادي ايجاد کند و صادرات را رونق دهد ولی اين اتفاق نيفتاد. بنابراين ما منابع خود را به ازاي دستاوردهاي هيچ از دست داديم. منابع ما منابع ذي قيمتي هستند. اين منابع تکرارناشدني هست. نفت و گاز ديگر تکرار نمي شود. اين منابع را مي فروشيم در حالي که ديگر جايگزيني ندارند. ضمن اينکه اين منابع از محل درآمد نيست؛ از محل سرمايه است و بخش دردناک تر اين قضيه است که بايد فکري براي آن کرد.
بار ٥٢ميليارددلاري احمدي‌نژاد
نقش سياست هاي ارزي در خروج ارز
ميثم رادپور مدرس دانشگاه و کارشناس ارز در گفت وگو با «شرق» راجع به واکاوي دلايل خروج اين ميزان ارز توضيح مي دهد؛ يک علت به سياست هاي ارزي برمي گردد. سياست ارزي ما به گونه اي است که باعث مي شود در دوره هايي که ارز ثابت هست، خيلي از کالاها و خدمات جالب شوند. يکي از اين کالاها مسافرت خارجي هست. وقتي در دوره نسبتا بلندمدتي که قیمت ارز کم وبيش ثابت هست، مسافرت خارجي هم مانند کالاهاي خارجي (واردات) جالب مي شود، استفاده از خدمات خارجي مثل مسافرت شخصي و حتي تجاري هم جالب مي شود. قسمت مهم اين داستان به سياست هاي ارزي برمي گردد. شايد گفته شود آیا خيلي از مسافرت ها در داخل اتفاق نمي افتد ولی بايد قبول کرد برخي مواقع رفتن به مسافرت خارجي براي افراد صرفه اقتصادي بيشتري دارد. اين عدد به نسبت عدد بزرگي است.
دوره هايي که مشخصا قيمت ارز افزايش پيدا مي کند، مستقيما قيمت مسافرت هاي خارجي براي ايرانيان هم افزايش مي يابد. در آن دوره ها تقاضا براي مسافرت خارجي کمتر مي شود. اين همان سياست ارزي است که موجب مي شود توليد داخل و صادرات کم کردن و واردات افزايش يابد. سفر خارجي هم استفاده از خدمات خارجي هست. نوعي واردات خدمت هست. تفاوت نمي کند، جنس خارجي خريداري کنيم يا از خدمات خارجي استفاده کنيم. به اسم واردات نيست ولی آثارش شبيه همان هست. آنجا هم به خارجي ها پول مي دهيد تا از خدمات گردشگري استفاده کنيد. در واردات هم به خارجي ها پول مي دهيد تا از کالاهايشان استفاده کنيد.
او با تأکيد بر اينکه سياست تثبيت قیمت ارز يکي از عواملي است که باعث جالب شدن مسافرت هاي خارجي و افزايش قیمت سفرها مي شود، اضافه مي کند؛ سياست تثبيت قیمت ارز بعد از انقلاب براي مدت هاي طولاني به کار گرفته شده است است و در دولت روحاني هم با اينکه کمابيش قيمت ارز تغيير کرده ولی دنبال مي شود و همين مسئله موجب شده است ارز بيشتري از کشور خارج شود.
رادپور با بيان اينکه اين عنوان در مورد کيفيت خدمات گردشگري هم مطرح هست، مي گويد؛ کيفيت سفرهاي خارجي به مراتب بهتر از سفرهاي داخلي هست. اين در حالي است که فرد در سفرهاي خارجي سطح بالاي خدمات را دريافت مي کند و لذت بيشتري از سفر مي برد. بنابراين در دوره هايي که ارز ارزان است و براي طولاني مدت تثبيت شده، مسافرت خارجي براي ايرانيان صرفه بيشتري خواهد داشت. به گفته اين کارشناس ارز؛ اگر بخش مهمي از اين داستان را طبقه میانگین تشکيل دهد که تصور مي شد همين طور هم باشد، آن موقع اين طبقه نسبت به تغييرات قيمت ارز حساس است و نمي تواند بي تفاوت باشد و همچنان به مسافرت خود ادامه دهد. براي آن بخش از مسافرت هاي خارجي که طرفشان دهک هاي درآمدي میانگین هستند، افزايش قيمت ارز باعث افزايش هزينه هاي سفر مي شود؛ براي همين هم در اين وقت ها تقاضا کم کردن مي يابد. ولی براي دهک هاي بالاتر که به سفرهاي خارجي به عنوان کالاي لوکس نگاه مي کنند، تقاضا خيلي پرکشش نيست.
بخش مهمي از مردم کشور ما به ترکيه سفر مي کنند و معلوم است اين بخش از مردم جزء دهک هاي درآمدي میانگین هستند؛ همان هايي که مي توانستند تفريحات را در ايران بگذرانند ولی به دليل کم کردن هزينه سفر و کيفيت بيشتر خدمات، مسافرت خارجي را مدنظر قرار داده اند. همچنين کشش تقاضاي سفرهاي تجاري نسبت به تغييرات قیمت ارز کمتر هست. کساني که براي کاسبي سفر مي کنند به ميزان کمتري تحت تأثير قيمت ارز قرار مي گيرند تا کساني که به دليل مصارف شخصي سفر مي کنند.
رادپور اضافه مي کند؛ در هشت سال دولت هاي نهم و دهم حدود ٢٠٠ ميليارد دلار ارز براي خدمات مسافرتي، حواله هاي غيروارداتي و تبديل ريال به دلار براي انتقال دارايي هاي خود به خارج از کشور يا خريد ملک از کشور خارج شد؛ ارزي که مابازاي کالايي براي کشور نداشت. وقتي فرد منزل خود را مي فروشد و به خارج مي رود، ارز را از کشور خارج کرده هست. خروج ارز به شکل هاي متفاوت هست؛ بخشي به اسم صادرات و بخشي به اسم واردات هست. بالاخره وقتي فضاي سرمايه گذاري و کسب وکار آرام هست، مردم ترجيح مي دهند پول را به ريال نگه دارند. بنابراين با اين توضيحات مي توان گفت قسمتي از خروج ارزها به دليل سياست ارزي و قسمتي هم به دليل امنيت اقتصادي است.
در اقتصادي که تحت تأثير انواع شوک ها و نگراني هاست، به نظر مي رسد مردم گرايش دارند پول خود را به دلار تبديل کنند؛ جدا از اينکه سياست ارزي دولت چه باشد. همچنين برآورد مردم اين است که دلار هنوز ارز معتبري است و در زماني که نگراني ايجاد مي شود، نگهداري آن نسبت به ريال ارجح تر هست. اين مسئله تک بعدي نيست. به سياست اقتصادي و خارجي ما هم بستگي دارد. آيا در اقتصاد کشور محيطي فراهم شده است که سرمايه گذاران و مردم عادي به پول رايج ما سرمايه گذاري کنند.
او مهاجرت ها را دليل ديگري مي داند و توضيح مي دهد؛ مهاجرت هايي که صورت مي گيرد، عددي را از کشور خارج مي کند. اين گروه بخش مهمي از دارايي هاي خود را نقد و تبديل به دلار مي کنند و از کشور خارج مي شوند. شرايطي در کشور فراهم شده است که مهاجرت ها را افزايش داده هست. اين مهاجرت ها مي تواند در بخش مهاجرت آدم ها يا مهاجرت پول باشد.
شرق
واژه های کلیدی: سياست | منابع | مسافرت | اخبار سیاسی و اجتماعی
