درست ۴۰ سال می‌گذرد؛ از روزی که خادم منزل سراسیمه بیرون دوید و فریاد زد که «حال آقا خوب نیست». سیدمصطفی همان روز در اتاقش روی کتاب‌هایش دولا ماند و تمام کرده بو
مرگ مشکوک آقا مصطفی
عبارات مهم : انقلاب
به گزارش ایسنا، قرار است امروز (دوشنبه) در سالن اجلاس سران پایتخت کشور عزیزمان ایران همایش بزرگداشت چهلمین سالگرد شهادت آیت الله سیدمصطفی خمینی با صحبت رییس جمهور شروع شود. حمید انصاری قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) با اعلام این خبر گفت:« ابعاد شخصیتی آن مرحوم نیز عصر روز دوشنبه در پژوهشگاه فرهنگ اسلامی پایتخت کشور عزیزمان ایران و دارالشفاء قم مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نمایشگاه فرهنگی از اسناد مبارزاتی و خاطرات انقلاب آقا مصطفی نیز در حاشیه سالن اجلاس سران به نمایش در می آید.»
مرگ مشکوک آقا مصطفی
وی همچنین یادآور شد:« با توجه به نقش ایشان در انقلاب اسلامی و این که در سال آینده در چهلمین سال پیروزی انقلاب قرار داریم و عدد ۴۰ در فرهنگ ایرانی جایگاه خاص ای دارد، از این رو این مباحث باید پاس داشته شود.»
اما علاوه بر چهلمین سالگرد درگذشت سیدمصطفی خمینی نوع درگذشت او هم باز این روزها نامش را بر سر زبان ها انداخته هست. مرگی که از نظر خیلی ها مشکوک و توطئه ساواک بوده ولی به علت آنکه امام (ره) اجازه کالبدشکافی نداده است ابعاد آن کامل مشخص نشده است.
درست ۴۰ سال می‌گذرد؛ از روزی که خادم منزل سراسیمه بیرون دوید و فریاد زد که «حال آقا خوب نیست». سیدمصطفی همان روز در اتاقش روی کتاب‌هایش دولا ماند و تمام کرده بو
در همین زمینه حجت الاسلام والمسلمین سیدعلی خمینی که این هفته در صحبت پیش از خطبه های نمازجمعه پایتخت کشور عزیزمان ایران به مناسبت چهلمین سالگرد شهادت آیت الله حاج آقا مصطفی خمینی سخن می گفت، با بیان این که «این هفته چهلم سالگرد مرحوم آیت الله حاج آقا مصطفی خمینی را در پیش داریم»، گفت: در مورد شهادت حاج آقا مصطفی خمینی چند توصیه به نظر من دارای اهمیت هست. توصیه اول در مورد اصل شهادت حاج آقا مصطفی است که در هاله ای از ابهام قرار دارد. در این جا وقت اینکه به نحو تفصیلی روزهای آخر عمر ایشان را بررسی کنیم و رفت و آمدهای مشکوک شب آخر زندگی ایشان را باز کنیم نیست. من فقط به این توصیه بسنده می کنم که هنگامی که پیکر بی جان حاج آقا مصطفی را در نجف به بیمارستان انتقال یافته می کنند دکتر حاضر در بیمارستان می گوید که به طور قطع ایشان مسموم شده است اند و آثار مسمومیت در بدن ایشان پیداست و اگر آقا اجازه دهند من کالبدشکافی می کنم و این مطلب را ثابت خواهم کرد. ولی امام با کالبدشکافی پیکر فرزندشان مخالفت می کنند و می فرمایند هر چه سریع تر پیکر ایشان را دفن کنید و بدن ایشان را پاره پاره نکنید که پیکر ایشان به نحوه عجیبی در کنار ضریح امیرالمومنین (ع) دفن شد و امروز تقریبا همه کاروان های ایرانی و غیرایرانی که به نجف مشرف می شوند بر سر مزار ایشان حاضر می شوند.
مرحوم سیداحمد خمینی اعتقاد بود که برادرش به فوت غیرعادی از دنیا رفته و به احتمال نیرومند در اثر مسمومیت به وسیله مأموران رژیم پهلوی شهید شده است هست. وی در این رابطه گفته است: همین قدر می توانم بگویم که وی چند ساعت قبل از شهادت، در مجلس فاتحه ای شرکت می کند که در آنجا بعضی از ایادی رژیم پهلوی دست اندرکار دادن چای و قهوه در مجلس بوده اند.
آیت الله سیدمصطفی خمینی در سحرگاه یکشنبه اول آبان ۱۳۵۶ برابر با نهم ذیقعده ۱۳۹۷ قمری در سن ۴۷ سالگی در منزل خود در نجف اشرف به صورت ناگهانی و مرموز رحلت کرد. با توجه به اینکه امام خمینی (ره) اجازه کالبدشکافی پیکر وی را ندادند، جریان درگذشت وی به صورت رازآلود باقی ماند.
مرگ مشکوک آقا مصطفی
اولین کسی که از رحلت سید مصطفی اطلاع پیدا کرد، خادم منزل وی به نام “صغرا خانم” بود. وی مشاهدات خود را چنین بازگو کرده است: «شب آخر قرار بود جهت آقا مصطفی مهمان بیاید. چون دیروقت بود، ایشان آمدند و به من گفتند که “صغرا برو بخواب، من خودم در را باز می کنم”. من هم اول به حرم رفتم، نماز خواندم، زیارت کردم، بعد به منزل آمدم و خوابیدم. صبح که طبق معمول، صبحانه آقا را اوج بردم، دیدم آقا روی کتاب دعایشان خم شده است اند، فکر کردم که خوابشان برده هست، صدایشان کردم و گفتم “آقا… آقا خوابتان برده…” که دیدم جواب نمی دهند و زیر چشمشان هم به رنگ خرما شده است هست. پایین رفتم و زن ایشان را که مریض بود، صدا کردم و خودم هم به کوچه رفتم و فریاد زدم که آقا مصطفی مریض شده است است که در این هنگام آقای دعایی مرا دید و با یکی دو نفر دیگر به اوج آمد و آقا را به بیمارستان بردند.»
معصومه حائری همسر سیدمصطفی، دومین فردی بود که از ماوقع اطلاع یافت. وی حوادث آن روز را چنین عنوان کرده است: «او [حاج آقا مصطفی] مردی بسیار نیرومند و از سلامت کامل برخوردار بود؛ هیچ گونه ناراحتی و بیماری نداشت، به همین علت علی رغم آنچه مرسوم کردند سکته قلبی خیلی بعید به نظر می رسید. همان شب که حاج آقا مصطفی شهید شد سریعتر از معمول به منزل آمده بود، چون قرار بود که ساعت ۱۲، مهمان بیاید و من سخت مریض بودم. آقای دعایی که همسایه ما بود، جهت معاینه من دکتر آورد. از طرف دیگر، آقا مصطفی شب ها مطالعه داشت و ما یک ننه داشتیم که اسمش صغرا بود، آقا مصطفی به او گفت که “برو بخواب، اگر مهمان آمد، من در را باز می کنم”. و ما دیگر نفهمیدیم که مهمان ها چه وقت آمدند و کی رفتند و چه شد؟ … بعد از اطلاع از شهادت حاج آقا مصطفی خود را بالای سر او رساندم و دیدم دست های آقا مصطفی بنفش شده است است و لکه های بنفش نیز روی سینه و سرشانه هایش دیدم. وی را بلافاصله با کمک آقای دعایی به بیمارستان انتقال دادیم. در آنجا به ما گفتند که حاج آقا مصطفی مسموم شده است و دو ساعت است که از دنیا رفته است.»
درست ۴۰ سال می‌گذرد؛ از روزی که خادم منزل سراسیمه بیرون دوید و فریاد زد که «حال آقا خوب نیست». سیدمصطفی همان روز در اتاقش روی کتاب‌هایش دولا ماند و تمام کرده بو
سید محمود دعایی سومین نفری بود که از درگذشت سیدمصطفی باخبر شد. وی نیز ضمن بیان مطالب ذکر شده است و تأیید آن، اعتقاد است که فوت او طبیعی نبوده و بر روی جسد وی علائم مسمومیت وجود داشته هست. در ضمن دعایی به عنوان دیگری هم اشاره دارد که از این قرار است: «در خارج از بیمارستانی که حاج آقا مصطفی را به آنجا انتقال دادیم، یک ماشین نمره پایتخت کشور عزیزمان ایران بود که بعد از شنیدن خبر درگذشت وی به طرف بغداد حرکت کرد.» حجت الاسلام سیدرضا برقعی که از یاران نزدیک امام (ره) و آقا مصطفی بود هم روایت مشابهی را در خاطرات خود ذکر کرده است.
از طرفی سیدحسین خمینی، فرزند حاج آقا مصطفی نیز در رابطه با شهادت پدرش به توصیه دیگری اشاره کرده و بیان کرده است: «در بیمارستان، دکتر ایاد علی البیر جهت معاینه پدرم آمد و گفت که “مع الاسف، وی فوت کرده و مرگش هم عادی نیست. اگر اجازه بدهید بنده جسد را کالبدشکافی کنم و این مسئله را ثابت کنم”. دکتر ایادعلی البیر جراح و فارغ التحصیل از دانشگاه سلطنتی لندن بود. پیکر مرحوم والد کالبدشکافی نشد؛ چون آن موقع کالبدشکافی از نظر عرفی، کار منکری به حساب می آمد، شرع هم جوازی جهت آن قائل نبود؛ به خصوص که در مورد شخصی مثل مرحوم والد قبح این مسئله زیاد بود و نوعی بی احترامی محسوب می شد. طبیعی بود که امام(ره) هم، چنین اجازه ای ندهند.»
مرگ مشکوک آقا مصطفی
زمانی که صحبت از کالبدشکافی جسد حاج آقا مصطفی شد، امام خمینی (ره) با کالبدشکافی موافقت نکردند و فرمودند: «با این کارها دیگر مصطفی به ما بازنمی گردد.» معصومه حائری در این زمینه می گوید: «وقتی درخواست کردند از جسد حاج آقا مصطفی کالبدشکافی به عملی آورند، حضرت امام (ره) اجازه این کار را ندادند و فرمودند که “عده ای بی گناه دستگیر می شوند و دستگیری این ها، دیگر جهت ما آقا مصطفی نمی شود”. از طرف دولت بعث عراق نیز از اعلام نظر پزشکان جلوگیری شد و اجازه ندادند پزشکان نظر خود را اعلام کنند و حتی آنان را نیز ترساندن کردند؛ چون صددرصد عارضه ایشان مسمومیت بود.» در این میان تصویر العمل ساواک این بود که در همه گزارش ها، از درگذشت حاج آقا مصطفی با عنوان فوت یاد کرده و آن را ناشی از عارضه قلبی اعلام می کرد.
به هرحال بعد از مخالفت امام خمینی(ره) با کالبدشکافی، ایشان دستور تشییع و تدفین را صادر کردند. پیکر حاج آقا سیدمصطفی را بعد از غسل در رود فرات و طواف حرم امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) به نجف بازگرداندند و در روز دوم آبان ۱۳۵۶ در ایوان علوی حرم حضرت علی (ع)، مجاور مقبره علامه حلی به خاک سپردند.
نکته جالب در مورد درگذشت سیدمصطفی نحوه برخورد امام (ره) هست. امام خمینی نه تنها فوت فرزند را از الطاف خفیه الهی می داند بلکه این ضایعه خللی در مبارزتش علیه رژیم پهلوی ایجاد نکرده و حتی بعد از انقلاب اسلامی هم اجازه نمی دهد بزرگداشتی جهت فرزند از دست رفته اش برگزار شود.
سیدعلی خمینی هم در صحبت پیش خطبه خود در این زمینه خاطرنشان کرد: «نکته دیگر در مورد نحوه واکنش‌ها امام در مواجهه با این مصیبت بود. امام در آن سالها که در کوران مبارزات بر علیه رژیم فاسد پهلوی بودند به هیچ در روی دادن این اتفاق تزلزلی از خود نشان ندادند. در هیچ جلسه ی عمومی در عزای این فرزند عزیز و صالح و عالم اشک نریختند تا مخالف نهضت اندک ضعف و شکستی را در رهبری نهضت نبینند. تا جایی که بعضی از یاران دلواپس حال امام می شوند. و دلواپس می شوند که گریه نکردن به بدن و قلب امام فشار بیاورد. لذا آقای کوثری را دعوت می کنند ایشان هرچه از شهادت حاج آقا مصطفی می گویند امام اشک نمی ریزند تا اینکه مرحوم کوثری روضه علی اکبر (ع) را می خواند آنگاه امام طاقت از دست می دهند و اشکهایشان در مصیبت اباعبد الله (ع) جاری می شود.»
وی ادامه داد: «خاطره ای است به نقل از همسر امام مبنی بر اینکه در سالهای بعد از پیروزی انقلا ب امام اجازه نمی دادند که در صدا و سیما یا ارگانهای دیگر از حاج آقا مصطفی تقدیر شود یا جهت ایشان بزرگداشت برگزار شود. یکسال روز اول آبان همسر امام در حالیکه اشک می ریختند به امام می گویند که “باز هم اول آبان شد و کسی از مصطفی من یادی نکرد”. امام ظاهرا می فرمایند که “من نمی توانم جهت او جلسه بگیرم یا اجازه بدهم که در صدا و سیما جهت او برنامه بسازند در حالیکه جوانان مردم هر روز کشته می شوند و خانواده های مردم کشور عزیزمان ایران هر یک فرزندی دارند که در راه اسلام شهید شده است هست. من نمی توانم جهت فرزندم شاخصه ای قائل شوم. ما هم بهتر است مثل همه مردم صبر کنیم و جهت او ختم قرآن برگزار کنیم و فاتحه بخوانیم. خداوند همه این بزرگان را در سایه سار رحمتش قرار دهد”.»
نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی همچنین یادآور شد: «نکته دیگر اشاره ای است به عبارتی که امام در مورد شهادت حاج آقا مصطفی به کار بردند و شهادت او را از الطاف خفیه الهیه دانستند. لطف خفی یعنی لطفی که آشکار نیست. ظاهرش نقمت و مصیبت است ولی باطنش خیر و صلاح. انسان مومن و موحد هنگامی که با گوشت و پوست و استخوان خود لمس می کند که عالم محضر خداست و همه مقدرات عالم در طول اراده الهیه است و هنگامی که تنبه پیدا می کند که ذات باری خیر مطلق است مصیبت های ظاهریه دنیا را هم به آیه “عسی أن تَکرهوا شییٔاً و هو خیر لکم” عرضه می کند. اساسا در یک تعبیر زیبای برخواسته از فهم عمیق مومن هر لحظه زندگیش دو سر برد هست. برد برد حقیقی زندگی مومنانه هست. اگر دنیا به او اقبال کند او از اقبال دنیا جهت رشد معنوی و ثواب زیاد بهره می برد و اگر سرنوشت به مومن پشت کند باز هم او شکر می کند و ارتقای درجه پیدا می کند.«
مرگ مشکوک سیدمصطفی خمینی یکی از عوامل شعله ور شدن آتش زیر خاکستر انقلاب کشور عزیزمان ایران شد. مردم با شنیدن این خبر در پایتخت کشور عزیزمان ایران و شهرهای دیگر مجالس ختمی برگزار کردند که هر کدام از این مجالس به محلی جهت افشاگری علیه رژیم پهلوی تبدیل و بعضی با سرکوب عوامل رژیم شاه مواجه می شد. به هر روی همچنان و با وجود چهل سال از درگذشت حاج سیدمصطفی خمینی هنوز ابعاد این فوت مشکوک کاملا مشخص نشده هست. گویی مقدر است آینده هر کدام از فرزندان بنیانگذار انقلاب اسامی در هاله ای از ابهام قرار داشته باشد.
واژه های کلیدی: انقلاب | شهادت پدر | امام خمینی | اخبار سیاسی و اجتماعی
