روز گذشته، دلار از دو مرز مقاومتی عبور کرد. شاخص ارزی در همان شروع معاملات از مرز ۵ هزار و ۱۰۰ تومان عبور کرد و بعد از آن از سطح ۵ هزار و ۲۰۰ تومانی هم اوج رفت.
سه پرده از نوسان ارزی
عبارات مهم : بازار
به گزارش دنیای اقتصاد ؛در نخستین روز هفته، دلار نه تنها از کانال ۵ هزار و ۱۰۰ تومانی عبور کرد، بلکه به سرعت ازمرز ۵ هزار و ۲۰۰ تومان نیز فراتر رفت. روز شنبه، شاخص بازار ارز با ۱۳۰ تومان زیاد کردن به قیمت ۵ هزار و ۲۲۰ تومان رسید. رشد سه رقمی دلار در شرایطی رقم خورد که تعداد و حجم معاملات در بازار بسیار محدود بود. به گفته یکی از فعالان، دلار بدون معامله خاصی به بالای مرز ۵ هزار و ۱۰۰ تومانی رفت و بعد از آن، به علت آنکه فروشنده خاصی در بازار نبود، خریداران به سرعت با پیشنهادهای خود قیمت را بالاتر بردند. هرچقدر قیمت دلار زیاد بالاتر می رفت، ولع خرید در بازار زیاد می شد و هم وقت میل به به فروش پایین می رفت. فعالان بازار ارز عوامل متفاوتی را در رشد قیمت موثر دانستند؛ به گفته آنها، نبود اطمینان سیاسی نسبت به آینده، اوج رفتن قیمت حواله درهم، گسست در نظام توزیع ارز، نبود شفافیت در معاملات ارزی و گم شدن قیمت در بازار در کنار واکنش‌ها بازیگران آتی سکه، ازجمله متغیرهایی بودند که در زیاد کردن قیمت شاخص ارزی اثر داشتند.
در روزی که دلار ۲ مرز مقاومتی را شکست، سکه تمام بهار آزادی نیز از قافله عقب ننشست و با عبور از سطح یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان، ۳ کانال دیگر نیز بالاتر رفت و با قیمت یک میلیون و ۷۸۰ هزار تومان به کار خود آخر داد. این قیمت ۳۴ هزار تومان بالاتر از قیمت روز پنج شنبه بود. یکی از عوامل مهمی که مانع از زیاد کردن زیاد قیمت فلز گرانبهای داخلی شد، شروع حراج سکه در سال ۹۷ از ساعت ۳ بعدازظهر روز گذشته بود. معاملات سکه در حراج بانک کارگشایی پررونق بود به نحوی که بعضی از متقاضیان اقدام به خرید سکه در بسته های ۲۰۰ تایی می کردند. نیم سکه نیز در حراج این روز زیاد در محدوده ۸۴۰ هزار تومان معامله شد. براساس آخرین اخبار، با توجه به رشد قیمت ها در بازار، حراج سکه تا اطلاع ثانوی هر روز هفته در جریان خواهد بود. این در حالی است که حراج سالی که گذشت به صورت معمول تنها در روزهای اوج برگزار می شد.
سه پرده از نوسان ارزی
اضلاع زیاد کردن شاخص ارزی
ا- نبود اطمینان سیاسی : به گفته فعالان، یکی از بااهمیت ترین عواملی که واکنش‌ها معامله گران را جنبش کرده هست، به نبود اطمینان سیاسی بازمی گردد. از نظر آنها، احتمال خروج آمریکا از برجام و پیامدهای آن، تنش های منطقه ای با عربستان و بعضا امارات از جمله مسائلی سیاسی است که در تصویر العمل معامله گران اثر دارد. به گفته یکی از بازیگران ارزی، معامله گران تصور روشنی ندارند که در آینده چه اتفاقی با توجه به رویدادهای پیش رو در اقتصاد کشور رخ خواهد داد؛ در نتیجه بعضی از آنها تلاش می کنند با خرید ارز از دارایی های خود حمایت کنند و بعضی از سفته بازان نیز تلاش می کنند با جوسازی اطراف احتمالات پیش رو و بعضا برجسته تر کردن اخبار منفی زمینه را جهت رشد قیمت و نوسان گیری خود فراهم کنند.
روز گذشته، دلار از دو مرز مقاومتی عبور کرد. شاخص ارزی در همان شروع معاملات از مرز ۵ هزار و ۱۰۰ تومان عبور کرد و بعد از آن از سطح ۵ هزار و ۲۰۰ تومانی هم اوج رفت.
۲-رشد قیمت حواله درهم: یکی از عواملی که معامله گران جهت جوسازی و اوج بردن قیمت دلار از آن استفاده کرده اند، به نوسانات قیمت حواله درهم مربوط بوده هست. قیمت حواله درهم روز شنبه از مرز مهم هزار و ۴۰۰ تومان عبور کرد و به قیمت هزار و ۴۰۵ تومان رسید. به گفته فعالان، زیاد کردن تقاضا جهت خرید درهم در کنار پرسشها در عرضه ارز از جمله عوامل اثرگذار در رشد قیمت بوده هست. به گفته یکی از بازیگران ارزی، صرافی ملی روز گذشته تسویه درهمی سه روز کاری را هزار و ۳۸۸ تومان اعلام کرد؛ از نظر بازیگران بازار، قیمت حواله درهم و قیمت دلار در بازار داخلی با یکدیگر رابطه مستقیم دارند و زیاد کردن یکی منجر به رشد دیگری می شود. با این حال، توصیه جالب آنجاست که ارزش دلار با توجه به قیمت حواله درهم نیز به ۵ هزار و ۲۰۰ تومان نمی رسید و در حوالی ۵ هز ار و ۱۶۰ تومان قرار می گرفت. در این شرایط، می توان هیجانات موجود در بازار را یکی از عواملی دانست که قیمت دلار را با رشدی زیاد از عوامل اثرگذار مواجه می کرد. یکی دیگر از عوامل نشان دهنده نقش عوامل غیربنیادی در بخشی از رشد قیمت دلار به پایین بودن ارزش این ارز در مناطق مرزی مربوط بود. روز گذشته ارزش این ارز در منطقه هرات افغانستان و سلیمانیه عراق نیز زیر ۵ هزار و ۲۰۰ تومان گزارش شد.
۳- گسست نظام توزیع ارز؛ نبود شفافیت در معاملات : برخورد با معامله گران ارزی در آخرهای سال گذشته به طور موقت موجب شد بازار آرام شود و دامنه نوسانات کم کردن یابد. بعد از آن بازارساز تلاش کرد با نرخی که دور از قیمت بازار بود، نوسانات را مدیریت کند. با این حال، کارها امنیتی گذشته موجب شد که معاملات بازار در شرایط غیررسمی تر از سر گرفته شود و فضای حاکم بر این معاملات مبهم تر و با ریسک بالاتر همراه شود. در این شرایط، به گفته بسیاری از فعالان، جهت مردم عادی در زیاد مواقع قیمت دلار در بازار مشخص نیست. همزمان بسیاری از صرافی ها اقدام به فروش دلار نمی کنند و تنها نرخی را بر تابلوی خود اعلام می کنند که صرافی های بازارساز ثبت کرده اند؛ نرخی که صرافی ها به ندرت در آن فروشی را صورت می دهند. صرافی های کمی که اعلام می کنند در قیمت های بازارساز اقدام به فروش می کنند، با صف های طولانی مواجه می شوند.
در کنار این، هیجان در بازار آتی سکه که قیمت آن در سررسید دی ماه را به بالای ۲ میلیون رساند، به طور غیرمستقیم انتظارات معامله گران بازار دلار را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. به این ترتیب می توان گفت، بعضی سیاست های اشتباه گذشته در کنار بحث های سیاسی اخیر از جمله عوامل دیگری بوده اند که در زیاد کردن نوسانات بازار اثر داشته اند. این در حالی است که بانک مرکزی با اجرای بسته سه بندی ارزی خود توانست بخش زیادی از نقدینگی را حفظ یا جذب کند. در شرایط فعلی نیز بسیاری از معامله گران عنوان کرده اند که خرید و فروش ها در بازار کم است و نقدینگی زیادی در بازار وجود ندارد. در واقع زیاد کردن دو هفته ای قیمت سود، موجب شد که به قول بازاری ها «تومان» در بازار ارز کم شود؛ پیش تر معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز اثرات مثبت بسته سه بندی ارزی بانک مرکزی را مورد تایید قرارداده بود. با این حال، با وجود کم کردن نقدینگی، عوامل پیش گفته و وجود هیجان در بازار در زیاد کردن قیمت ها اثر گذاشته اند.
سه پرده از نوسان ارزی
پیشنهادهایی به سیاست گذار
بیشتر کارشناسان پیشنهاد می دهند بازارساز در حوزه سیاست گذاری، قیمت گذاری درست و منطبق بر بازار را توسعه دهد. این اتفاق موجب می شود که زمینه های آربیتراژ ارز در بازار شکل نگیرد و دلار از بازار داخلی خارج نشود. در واقع، اگر امکان هر گونه آربیتراژی در بازار وجود داشته باشد، عرضه ارز پاسخگوی تقاضای موجود در بازار نخواهد بود و با وجود هدررفت منابع ارزی، نوسانات قیمت نیز عوض کردن چندانی نخواهند کرد. در نتیجه، سیاست گذار باید از عرضه ارز ارزان اجتناب کند و مانع از نوسان سازی نوسان گیران شود.
البته امکان دارد سیاست گذار، ملاحظات تورمی داشته باشد که از محل زیاد کردن قیمت ارز، قیمت بعضی کالاها که با زندگی مردم گره خورده است دچار نوسان شود. در این شرایط، بعضی کارشناسان پیشنهاد می دهند، بازارساز با منزل تکانی در سبد کالاهای وارداتی با قیمت مبادله ای، تمرکز خود را روی کالاهای اساسی و مهم بگذارد و تنها به این کالاها که هسته تورم را تشکیل می دهند، به طور کامل ارز مبادله ای تخصیص دهد. به گفته مدیر کل بانک مرکزی، نظام بانکی در سال گذشته ۴۸ میلیارد دلار منابع ارزی جهت واردات تخصیص داد که این منابع ارز مبادله ای بود. در نگاه اول به نظر می رسد، این حجم از دلار مبادله ای جهت کنترل تورم تخصیص داده شده است داده شده است است.
روز گذشته، دلار از دو مرز مقاومتی عبور کرد. شاخص ارزی در همان شروع معاملات از مرز ۵ هزار و ۱۰۰ تومان عبور کرد و بعد از آن از سطح ۵ هزار و ۲۰۰ تومانی هم اوج رفت.
این در حالی است که کارشناسان معتقدند تخصیص داده شده است این حجم از دلار مبادله ای و زیاد کردن فاصله بین آن با قیمت دلار در بازار منجر به جنبش تورم انتظاری خواهد شد و در نهایت نشانه سیاست گذار را تحت الشعاع را قرار می دهد. در این شرایط، بازارساز می تواند با خارج کردن بعضی از اقلام از دریافت ارز مبادله ای، ارز بیشتری را جهت مدیریت نوسانات بازار آزاد در اختیار داشته باشد و همزمان رانت های ارزی را نیز کم کردن دهد.
واژه های کلیدی: بازار | سیاست | روز گذشته | اخبار اقتصادی و بازرگانی
